ماجراي سامري منافق
گفتيم حضرت موسي ـ عليه السلام ـ اكنون كه از دست فرعونيان نجات يافته، مي‎خواهد براي ملّت بني‎اسرائيل، حكومت تشكيل دهد و هر حكومتي نياز به قانون دارد. او با گروهي از برجستگان بني‎اسرائيل به كوه طور رفت، تا الواح تورات را از درگاه خدا بگيرد، تا همان كتاب آسماني، قانون اساسي مردم گردد.
نخست طبق وعدة خدا، به بني‎اسرائيل فرمود: «من سي‎روز از ميان شما غايب هستم، جانشين من برادرم هارون است. در پرتو راهنمايي‎هاي او به زندگي ادامه دهيد تا من بازگردم.»
موسي ـ عليه السلام ـ به كوه طور رفت و به مناجات و عبادت پرداخت. سي‎شبانه‎روز به پايان رسيد، خداوند ده روز ديگر را به آن افزود و مجموع آن چهل روز گرديد.
از آنجا كه در آغاز هر انقلابي، حوادثي انحرافي رخ مي‎دهد، و خود انقلاب كرده‎ها، گاهي حزب و گروه خاصّي را به دو خود جمع مي‎كنند، قوم موسي ـ عليه السلام ـ نيز از اين انحراف مصون نماندند. موسي‎بن ظفر كه بعداً به نام «سامري» معروف شد، از بني‎اسرائيل بود (او همان كسي بود كه در ماجراي درگيري او با قبطي، موسي به كمك او شتافت و قبطي را كشت) سامري با اينكه سابقة انقلابي داشت، و از ياران موسي بود، پس از پيروزي موسي ـ عليه السلام ـ جزء منافقين گرديد و در غياب موسي ـ عليه السلام ـ، و از زمينه‎اي كه در ميان بني‎اسرائيل وجود داشت سوء استفاده كرده و از طلاهاي فرعونيان، كه جمع شده بود، با زيركي خاصّي مجسّمة گوساله‎اي درست كرد، و مردم را به پرستش آن دعوت نمود.
براثر وزش باد از سوراخهاي بدن اين مجسّمه صدايي همچون صداي گوساله بيرون مي‎آمد و به اين ترتيب اكثريت قاطع جاهلان بني‎اسرائيل، از راه توحيد خارج شده و گوساله‎پرست شدند.
هارون هرچه قوم را نصيحت كرد، و آنها را از گوساله‎پرستي برحذر داشت، به سخنش اعتنا نكردند، حتي با جوسازي‎ها و هياهوي خود نزديك بود او را بكشند.