«علم و دانش اگر در كنار آن تربيت نباشد مضر است. تربيت كنيد مهم تربيت است، علم تنها فايده ندارد، علم تنها مضر است.» مسامحه و سهلانگاري در تعليم و تربيت خيانت به اسلام و جمهوري اسلامي و استقلال فرهنگي يك ملت و كشور است و بايد از آن احتراز كرد. تربيت از نظر امام به قدري اهميت دارد كه ميفرمايند: «در صورتيكه امر دائر باشد، بين علم و تربيت و اينكه كدام [را] رها كنيم، بايد علم رها شود.»
انديشهها و رهنمودهاي تربيتي حضرت امام(ره) درباره تربيت كودكان ، نشأت گرفته از تعاليم اسلامي و توجه به محيط فرهنگي در همين راستا قابل بررسي و تحليل است.تاكيد حضرت امام راحل بر اين اصل است كه فطرت انسان خوب است و اين مربيان (محيط) هستند كه ميتوانند بچههاي انسان يا شيطان تربيت كنند.
در انديشههاي امام توجه داشتن به خداوند، محور فعاليتهاي تربيتي است و امام با تاكيد مكرر بر اين امر لزوم توجه به كودك در سالهاي اوليه رشد (نقش مادر) برنامهريزي تربيتي براي شكل دادن به رفتار كودك، خانواده و نقش مكانهاي آموزشي در پرورش اعتقادات و معيارهاي ارزشي (مدرسه)، را از محورهاي اساسي تربيت دانستهاند. در اين مقاله براي شناخت بيشتر با انديشههاي تربيتي حضرت امامره به روشهاي تربيتي آن حضرت اشاره كردهايم .
تربيت از نظر امام از اهميت فوقالعاده برخوردار بوده است، لذا پيوسته آن را با توجه به آثار آن گوشزد ميكردند و فقدان آن را به خطر بزرگ تعبير مينمودند. و ميفرمودند: «از خطر مغول هم بالاتر است». «انساني كه از طرف خداي تبارك و تعالي آمده براي همين تربيت بشر و براي انسانسازي آمده، تمام كتب انبياء خصوصا كتاب مقدس قرآن كريم كوشش دارند چه با اين كه انسان را تربيت كنند، براي اينكه با تربيت انسان، عالم اصلاح ميشود.
آنقدر كه انسان تربيت شده براي جوامع مفيد است، هيچ ملائكه و هيچ موجودي آن قدر مفيد نيست، اساس عالم بر تربيت انسان است، انسان عصاره همه موجودات است و فشرده تمام عالم است و انبياء آمدهاند براي اينكه دين عصاره بالقوه را بالفعل كنند و انسان يك موجود الهي بشود.» «انسان اگر درست بشود همه چيز عالم درست ميشود.»