«ذٰلِکَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبَادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قُلْ لاَ أَسْأَلُکُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيهَا حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ» [سوره الشورى (42): آيه 23]دوستی امامت با ذوی القربی در قرآن ؛ سوره شوری،آیه 23
اين همان [پاداشى] است كه خدا بندگان خود را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كردهاند [بدان] مژده مىدهد. بگو: من بر اين [رسالت] مزدى از شما نمىخواهم مگر محبت و دوستى خويشان [و اهل بيت] را. و هر كس نيكى كسب كند براى او در آن نيكى مىافزاييم. بىتردیذ خدا آمرزنده ی قدرشاس است(.بهرام پور)
1-اطيب البيان في تفسير القرآن
ذلِكَ الَّذِي يُبَشِّرُ اللَّهُ عِبادَهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ (23)
اين فضل بزرگ كه روضات الجنات است و از براى آنها «ما يشاءون عند ربهم» است چيزى است كه خداوند بشارت مي دهد بندگان خود را بكسانى كه ايمان آوردند و عمل صالح دارند بفرما من از شما اجرى و مزدى طلب نمى كنم مگر مودت و محبت ذى القربى را و كسى كه بجا آورد حسن هاى زياد مي كنيم براى او نيكويى را محققا خداوند غفور و شكور است.
..........
قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى كلام در اين جمله در چند مقام واقع مي شود
مقام اول- در اينكه در بسيارى از آيات در حق انبياء تصريح دارد كه ميگفتند ما از شما اجر نمي خواهيم اجر ما با خدا است بعلاوه گفتيم كه تبليغ بر انبياء واجب است و اجرت بر واجبات حرام است چرا در اين آيت اجرت قرار داده مودت ذوى القربى را.
جواب: اين معنى اينست: مودت ذوى القربى دخيل در ايمان است و معنى اين است كه توقع از شما ايمان شماست و مودت، ذوى القربى محقق ايمانست لذا ميفرمايد قُلْ ما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ فَهُوَ لَكُمْ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ- سبأ آيه 46-.
مقام دوّم: در مراد از ذوى القربى مفسرين عامه تأويلاتى دارند بعضى گفتند مراد ذى القربى شخصيت است يعنى هر كس نسبت بارحام و خويشاوندان خود مودت داشته باشد بعضى گفتند مراد قريش هستند بعضى گفتند مراد اولاد عبد المطلب هستند لكن بضرورت دين اسلام و نص اخبار متواتره مراد اهل بيت پيغمبر (ص) على و فاطمه و حسن و حسين (ع) و در بسيارى از اخبار ائمه اطهار صلوات اللَّه عليهم اجمعين هستند.
مقام سوّم: مسئله مودت و محبت غير از مسئله وصايت و خلافت و امامت است، مودت و محبت از ضروريات دين اسلام است و مخالف آن مثل نواصب و خوارج از اسلام خارج هستند و احكام كفر بر آنها بار مي شود از نجاست بدن و وجوب قتل و عدم غسل و كفن و دفن و صلوة بر آنها و اما وصايت و امامت از ضروريات مذهب است و مخالف آن از ايمان خارج است و لو احكام اسلام بر آن بار است و از اين بيان تكليف عايشه و طلحه و زبير و اصحاب جمل و معاويه و اصحاب صفّين و يزيد و لشكر كربلا و بنى اميه و بنى عباس و اشباه آنها معلوم مي شود.
وَ مَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِيها حُسْناً در اخبار بسيارى داريم تفسير فرموده اقتراف حسنه را به مودّت ذى القربى و البته اين افضل افراد است و آيه عموم دارد تمام حسنات را شامل است