دولتمردان در اجرای قوانین «امر به معروف و نهی از منکر» کوتاهی نکنند
حضرت آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در پاسخ به سؤالی تأکید کرد که: «... نباید اجازه داد دو فرضیه مهم «امر به معروف و نهی از منکر» در جامعه تضعیف شود».
به گزارش خبرگزاری رسا، متن پرسش و پاسخ این مرجع تقلید به این شرح است:
حضور حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته)
با اهداء سلام و تحیت لطفاً به سؤال زیر که این روزها زیاد در سایت ما مطرح می شود پاسخ فرمایید و آن مسئله «امر به معروف و نهی از منکر» و حدود و ثغور آن است که در مجلس شورای اسلامی تحت مطالعه و بررسی نمایندگان محترم ملت می باشد. از یک سو بعضی با تعبیرات مختلف سعی در کم رنگ کردن این دو وظیفه مهم الهی که از ضروریات دین اسلام است، دارند؛ و از سوی دیگر ناگهان می شنویم که گروهی در اصفهان پیدا شده اند و احتمالاً برای این که سنگ در راه تصویب این قانون ببندازند به صورت بعضی از دختران در اصفهان اسد پاشیده اند تا در اذهان عموم چنین وانمود کنند که این است نتیجه امر به معروف و نهی از منکر! و از این طریق ناآگاهان را به این قانون مسلم اسلامی بدبین کنند.
لطفاً بفرمایید که اولاً: آیا لازم است قوانین درباره نحوه اجرای این دو وظیفه الهی وضع شود؟ و ثانیاً: آیا توسل به خشونت در اجرای این دو وظیفه اسلامی جایر می باشد؟
جمعی از مسئولین سایت مدرسه الامام علی بن ابی طالب علیه السلام، حوزه علمیه قم پاسخ حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
با اهداء سلام متقابل اولاً نباید تردید به خود راه دهیم که دو وظیفه امر به معروف و نهی از منکر از اساسی ترین برنامه اسلام است که آیات متعددی در قرآن مجید به آن اشاره کرده و حتی علت مجازات جمعی از امت های پیشین به خاطر عدول از این وظیفه الهی شمرده شده است. اضافه بر این، روایات متواتره معصومین نیز شاهد و گواه این مطلب است. و «اجماع» علمای اسلام، بلکه ضرورت دین نسبت به این دو وظیفه دلیل دیگری است. حتی ما در بحث های حوزوی خود ثابت کرده ایم که لزوم اجرای این برنامه از طریق «حکم عقل» نیز قابل اثبات است؛ زیرا افرادی که در یک جامعه زندگی می کنند، سرنوشت مشترکی دارند و مفاسد اخلاقی همچون بیماریهای واگیردارِ جسمانی به سرعت قابل سرایت است.
بنابراین وجوب امر به معروف و نهی از منکر با ادله اربعه جای بحث نیست و وظیفه عموم این است که برای پیشگیری از مفاسد و انجام مسئولیت ها تلاش کنند. و اگر همگان به این دو وظیفه با شرایطی که عرض خواهیم کرد عمل می کردند، این همه مفاسد در زمینه اعتیاد، زمین خواری، رشوه خواری، ربا خواری و غیر از آن پیدا نمی شد و جامعه ما جامعه سالمی بود. به همین دلیل یکی از اصول مهم قانون اساسی ما مربوط به این مسأله است؛ در اصل هشتم قانون اساسی می خوانیم: «در جمهوری اسلامی ایران دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفه همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت است، شرایط و حدود و کیفیت آن را قانون معین می کند». اکنون بعد از 35 سال که نمایندگان محترم مردم تصمیم گرفته اند به وظیفه قانونی و شرعی خود عمل کنند و شرایط و حدود و کیفیت آن را روشن سازند، متأسفانه سر و صدای بعضی از ناگاهان در برابر آن بلند شده، که امیدواریم با آگاهی بخشیِ قانون گذاران محترم، این ذهنیت نادرست از بین برود.
نکته مهم دیگر اینجاست که توده های مردم حق ندارند به هیج وجه در اجرای این وظیفه متوسل به خوشونت شوند؛ هرگونه خشونت و تندروی در این راه شرعأ ممنوع است، همان گونه که جلوگیری از اجرای صحیح امر به معروف و نهی از منکر ممنوع می باشد. و اگر در موادی لزوم برخورد جدی بوده باشد، مانند مواد مخدر و رباخواری و زمین خواری و غیر آن این امر طبق آیه 106 سوره آل عمران بر عهده حکومت می باشد.
توده مردم وظیفه دارند با تذکرات شفاهی و اخلاقی توأم با ادب و محبت، خطاکاران را به رعایت موازین اسلامی دعوت کنند و در برابر آن، خطاکاران نیز باید بپذیرند و تغییر روش دهند و از مقاومت در انجام کار خطا، یا دست زدن به خشونت خودداری کنند. به عنوان نمونه هیچ فقیهی از فقهای اسلام اجازه نمی دهد که برای رعایت مسأله حجاب دست به کارهای خشن بزنند یا به کسی آسیب برسانند و اگر کسی چنین کند، مجازات و دیه دارد. متأسفانه اخیراً اسید پاشی های مشکوکی در بعضی از شهرستان ها صورت گرفته که مسئولین انتظامی پس از تحقیق تصریح کردند: مطلقا ارتباطی با مساله حجاب نداشته و قوه قصائیه نیز تأکید کرد که عاملان آن به اشد مجازات خواهند رسید.
اما متأسفانه بعضی از سیاست مداران عقده ای آمریکایی و اروپایی برای این که از اسلام و مخصوصاً جمهوری اسلامی انتقام بگیرند، آن را به دروغ و نیرنگ مرتبط با مسأله حجاب شمردند و متأسفانه بعضی از همفکران داخلی آن ها نیز همین نغمه شوم را سر دادند و با آنها هماهنگ شدند تا روی پرونده امر به معروف و نهی از منکر که در مجلس شورای اسلامی مطرح است، تأثیر بگذارند.
اینجانب به عنوان یک مرجع دینی با صراحت عرض می کنم به فرض که کسی مرتکب چنین کاری برای چنین هدفی شده باشد، گمراه و گناهکار و مستحق مجازات شدید است؛ شما چرا حکم اسلام را از مراجع دین نمی گیرید و از یک گمراه بی عقل که عملش معیار اسلام شناسی نیست، گرفته اید؟! آیا این کار دلیل بر سوء نیت نیست؟ به هر حال اکنون که مسائل روشن شده، امیدواریم مجلسیان محترم ابعاد این حکم اسلامی را روشن سازند تا نه کسی بتواند از آن سوء استفاده کند و نه کسی خواهان تعطیلی مسأله امر به معروف و نهی از منکر باشد و دولتمردان محترم نیز در اجرای قوانین کوتاهی نکنند.
و السلام علیکم و رحمته الله و برکاته، قم، ناصر مکارم شیرازی
1391/8/3
منبع:
مجله مکتب اسلام، آذر 1393، شماره 643، از صفحه 64 تا 66.
نظرات شما عزیزان: