آیه احسان

آیه 90 نحل 16 آیهاحساننام گرفته است(48): ان الله یأمر بالعدل و الاحسان و ایتای ذی القربی و ینهی عن الفحشاء و المنکر و البغی یعظکم لعلکم تذکرون؛ در حقیقت، خدا به دادگری و نیکوکاری و بخشش به خویشاوندان فرمان می دهد و از کار زشت و ناپسند و ستم باز می دارد به شما اندرز می دهد؛ باشد که پند گیرید.
این آیه، شش اصل مهم را بازگو کرده، به سه اصل مثبت عدالت، نیکو کاری و بخشش به خویشاوندان فرمان می دهد و از سه اصل منفی ارتکاب فحشا، اعمال ناپسند و ستم و سر کشی نهی می فرماید. از میان اصول مثبت، عدالت اصلی جامع و فراگیر و به معنای قرار دادن هر چیز در جای خود است(49)، بنابراین، هر گونه انحراف، افراط و تفریط، تجاوز از حد و تجاوز به حقوق دیگران بر خلاف عدالت است. بخشش به خویشاوندان نیز اهمیتی ویژه میان نیکی های دیگر دارد و آوردن آن به طور جداگانه، با اینکه از مصادیقاحساناست، می تواند بیانگر این اهمیت باشد(50). در میان اصول منفی که در این آیه مورد نهی الهی قرار گرفته اند، ستم و تعدی به حقوق دیگران دارای قبحی فزون تر در مقایسه با دیگر زشتی هاست و بدین سبب، با آنکهبغی خود از منکرات به شمار می رود، به صورت ویژه آورده شده است(51).
بر اساس این آیه شریفه، عدل و احسان نو بخشش به خویشاوندان، از تمایلات فطری انسان و نیز بیزاری از فحشا، زشتی و ستم، نهفته در نهاد آدمیان است، زیرا ذیل آیه می فرماید: لعلکم تذکرون وتذکر، یاد آوری چیزی است که انسان پیش تر به گونه ای از آن آگاه بوده یا بدان تمایل داشته است(52).
به گفته ابن مسعود، آیه ای جامع تر از این در قرآن نیست و عثمان بن مظعون می گوید: از آن روز که رسول خدا این آیه را بر من قرائت کرد، اسلام در دلم جای گرفت و پیامبر را دوست می داشتم(53). عکرمه نیز نقل می کند که رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) این آیه را بر ولید خواند. ولید گفت: ای پسر برادر! باز هم بخوان. پیامبر دوباره خواند. ولید گفت: والله که شیرینی و تازگی دارد؛ بالای آن پر بار و ریشه اش پر برکت است و این کلام آدمیان نیست(54).

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: