گندمبریان که جامعه محلی بیابان لوت آن را با نام ریگسوخته نیز میشناسند در فاصله 80کیلومتری شمال شهر شهداد واقع شده که مساحت آن حدود 200کیلومتر مربع است. سطح گندم بریان پوشیده از سنگها و گدازههای بازالتی سیاهرنگ آتشفشانی است. پس از رود شور زمینهای ماسه ای قرار دارند که شیب تندی به سمت شمال دارند که این مکان به گدار باروت شهرت دارد. پس از گدار باروت دشتی ریگی با رسوبهای آتشفشانی در سمت شرق قرار دارد که پس از آن دشت گندم بریان واقع شده است. بر روی دشت قشری از بازالت قرار گرفته است که عبور از آن را دشوار میکند. در بسیاری از مقالات، جراید و وب سایت ها این نقطه را گرمترین نقطه کره زمین عنوان کرده اند که فاقد اعتبار است.
این سنگها از نوع آذرین بیرونی هستند. تقریبا بهغیر از جناح شمالی این تپه، دور تا دور آن را دیوارهای خاکی با ارتفاعات مختلف که بلندترین آن از 30متر تجاوز نمیکند مانند قلعه فرا گرفته است. سنگهای گدازهای سیاهرنگ که ارتفاع برخی از آنان حدود 4متر است نیز تمامی سطح فوقانی دیوارههای خاکی را پوشانده است. همزیستی خاک زرد رنگ پایه و سنگهای سیاه بازالتی، از جمله پدیدههای بینظیر در این مکان است که زیبایی زائدالوصفی به منطقه گندم بریان بخشیده است. ارتفاع 483متری از سطح دریا و ریختشناسی (Morphology) منحصر بهفرد تپه گندم بریان ، این مکان را از دیگر مناطق ریگزار و پست پیرامونش متمایز کرده است. چنانچه از طریق تصاویر ماهوارهای به گندم بریان نگاه کنیم، این تپه مانند ملاقهای است که دسته آن در سمت شمال قرار میگیرد. شایان ذکر است ناحیه شمالی گندمبریان با دشتهای پیرامونش همسطح میشود و تنها خاک سیاه رنگش (گدار باروت) که مانند دسته ملاقه است موجب میشود که اشتباه کنیم و آن را همسطح تپه گندم بریان تصور کنیم.
فراز شرقی این تپه 437متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در موقعیت جغرافیایی 31درجه و 3دقیقه و 59/59ثانیه شمالی و 57درجه و 45دقیقه و 48/16 ثانیه شرقی است و همچنین در بلندترین نقطه شمال غرب این تپه با موقعیت جغرافیایی 31درجه و 6دقیقه و 51/38 ثانیه شمالی و 57درجه و 35دقیقه و 56/23 ثانیه شرقی دارای 483متر ارتفاع از سطح دریاست.
فرضیه قطب گرمایی زمین در لوت ابتدا در سال 1952 توسط پروفسور استراتیل استاد دانشگاه وین در اتریش مطرح شد. وی پس از بررسی های هوایی، غرب نصرت آباد واقع در ریگ یلان را به عنوان گرمترین نقطه زمین مطرح کرد. درسال های بعد تئودور مونو همان مکان را به عنوان قطب گرمایی زمین تایید کرد. ولی با استناد به نقشه ثبت شده ناسا بالاترین دمای ثبت شده در کره زمین 70.3 درجه سانتیگراد در سال 2003 در منطقه پست لوت واقع در شرق کلوت ها به ثبت رسیده است. این دما هرگز در لوت تکرار نشد و از سال 2003 تا کنون لوت هرگز گرمترین نقطه جهان نبوده است. متاسفانه در بسیاری از مقالات و وب سایت ها منطقه گندم بریان را گرمترین نقطه زمین معرفی میکنند که چنین قضیه ای فاقد اعتبار است. نه تنها گندم بریان گرمترین نقطه کویر لوت نیست، اطلاق گرمترین نقطه زمین با توجه به اینکه مطالعات چندانی در این منطقه برای ثبت دما در سالهای مختلف انجام نگرفته و میانگین دمای منطقه در طی سالهای مختلف در دسترس نیست و با توجه به این اصل که گرمترین نقطه زمین هر سال ممکن است در نقاط مختلفی از کره اتفاق بیافتد، از نقطه نظر علمی فاقد اعتبار است.
نظرات شما عزیزان: