همسران آن جهان ، بر خلاف بسیارى از زیبا رویان این جهان هیچ نقطه تاریک و منفى در جسم و جان آنها نیست و از هر عیب و نقصى پاک و پاکیزه اند.(۴)
۲ -دارای چشمان سیاه و درشت :
کَذلِکَ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ(۵)؛ وَ زَوَّجْناهُمْ بِحُورٍ عِینٍ(۶ )
((حور)) جمع ((حوراء)) و ((احور)) به کسى مى گویند که سیاهى چشم او کاملا مشکى و سفیدى آن کاملا شفاف است)) عین )) (بر وزن چین ) جمع ((اعین )) و ((عیناء)) به معنى درشت چشم است . از آنجا که زیبائى انسان بیش از همه در چشمان او است ، در اینجا چشمان زیباى حور العین را توصیف مى کند.(۷)
۳ -پوشیده و مستور بودن:
وَ حُورٌ عِینٌ کَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ(۸) و همسرانى از حورالعین دارند.( از شدت صفا) همچون مروارید در صدف پنهان هستند !((حور)) چنانکه قبلا نیز گفته ایم جمع ((حوراء)) و ((احور))، به کسى مى گویند که سیاهى چشمش کاملا مشکى و سفیدیش کاملا شفاف است .
و((عین )) جمع ((عیناء)) و ((اعین )) به معنى درشت چشم است ، و از آنجا که بیشترین زیبائى انسان در چشمان او است روى این مساءله مخصوصا تکیه شده است .بعضى نیز گفته اند که ((حور)) از ماده ((حیرت )) گرفته شده ، یعنى آنچنان زیبا هستند که چشمها
از دیدن آنها حیران مى شود.
((مکنون )) به معنى پوشیده است ، و در اینجا منظور پوشیده بودن در صدف است ، زیرا مروارید به هنگامى که در صدف قرار دارد و هیچ دستى به آن نرسیده از همیشه شفافتر و زیباتر است ، بعلاوه ممکن است اشاره به این معنى باشد که آنها از چشم دیگران کاملا مستورند، نه دستى به آنها رسیده ، و نه چشمى بر آنها افتاده است !(۹)
۴ -فقط به همسران خود عشق می ورزند . یا پر ناز و کرشمه هستند.
فِیهِنَّ قاصِراتُ الطَّرْفِ ...(۱۰)
زنانی که جز به همسران عشق نمى ورزند. ؛
وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ عِینٌ. (۱۱)
و نزد آنها همسرانى است که جز به شوهران خود عشق نمى ورزند
و چشمانى درشت (و زیبا) دارند.
((طرف )) ((بر وزن حرف )) به معنى پلک چشمها است ، و از آنجا که به هنگام نگاه کردن پلکها به حرکت در مى آید کنایه از نگاه کردن است ، بنابراین تعبیر به ((قاصرات الطرف))اشاره به زنانى است که نگاهى کوتاه دارند، یعنى فقط به همسرانشان عشق مى ورزند، و این یکى از بزرگترین امتیازات همسر است که جز به همسرش نیندیشد و به غیر او علاقه نداشته باشد.(۱۲)
در تفسیر((قاصرات الطرف)) احتمالات متعددى داده شده که در عین حال قابل جمع است .
نخست اینکه : آنها تنها به همسران خود نگاه مى کنند، چشم خود را از همه چیز برگرفته ، و به آنان مى نگرند.دیگر اینکه : این تعبیر کنایه از این است که آنها فقط به همسرانشان عشق مى ورزند، و جز مهر آنها مهر دیگرى را در دل ندارند که این خود یکى از بزرگترین امتیازات یک همسر است که جز به همسرش نیندیشد و جز به او عشق نورزد.
تفسیر دیگر اینکه آنها چشمانى خمار دارند، همان حالت مخصوصى که در بسیارى از اشعار شعرا به عنوان یک توصیف زیبا از چشم مطرح است .البته معنى اول و دوم مناسبتر به نظر مى رسد هر چند جمع میان معانى نیز بى مانع است .کلمه عین (بر وزن مین ) جمع عیناء به معنى زن درشت چشم است .(۱۳ )
۵ -از هر نظر دوشیزه و پاک هستند...
لَمْ یَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ (۱۴)
هیچ انس و جن قبلا با آنها تماس نگرفته است .
کلمه ((طمث )) که فعل ((لم یطمث )) از آن مشتق شده ، به معناى ازاله بکارت و نکاحى است که با خونریزى همراه باشد.و معناى آیه این است که : حوریان بهشتى دست نخورده اند، و قبل از همسران هیچ جن و انسى ازاله بکارت از ایشان نکرده .(۱۵ )
۶ -مانند یاقوت و مرجان هستند.
کَأَنَّهُنَّ الْیاقُوتُ وَ الْمَرْجانُ(۱۶)
آنها همچون یاقوت و مرجانند!به سرخى و صفا و درخشندگى ((یاقوت )) و به سفیدى و زیبائى شاخ ((مرجان)) که هنگامى که این دو رنگ (یعنى سفید و سرخ شفاف ) به هم آمیزند زیباترین رنگ را به آنها مى دهند.
((یاقوت )) سنگى است معدنى و معمولا سرخ رنگ ، و مرجان حیوانى است دریائى شبیه شاخه هاى درخت که گاه به رنگ سفید و گاه قرمز یا رنگهاى دیگر است ، و در اینجا ظاهرا منظور نوع سفید آن است .(۱۷ ) در صفاى رنگ و بهاء و تلالو چون یاقوت و مرجانند، (لبها چون یاقوت و چهره چون مرجان( (۱۸ )
۷ -دارای حسن سیرت و حسن صورت هستند.
فِیهِنَّ خَیْراتٌ حِسانٌ ...(۱۹)
و در آن باغهاى بهشتى زنانى هستند نیکو خلق و زیبا. زنانى که جمع میان ((حسن سیرت )) و ((حسن صورت )) کرده اند، چرا که ((خیر)) غالبا در مورد صفات نیک و جمال معنوى به کار مى رود و ((حسن )) غالبا در زیبائى و جمال ظاهر.
در روایاتى که در تفسیر این آیه وارد شده صفات نیک بسیارى براى همسران بهشتى شمرده شده که مى تواند اشاره اى به صفات عالى زنان دنیا نیز باشد، و الگوئى براى همه زنان محسوب شود، از جمله خوش زبان بودن ، نظافت و پاکى ، آزار نرسانیدن ، نظرى به بیگانگان نداشتن و مانند آن .
خلاصه اینکه تمام صفات کمال و جمالى که در یک همسر مطلوب است در آنها جمع است ، و آنچه خوبان همه دارند آنها تنها دارند، و به همین دلیل قرآن در یک تعبیر کوتاه و پرمعنى از آنها به عنوان ((خیرات حسان )) تعبیر کرده است .(۲۰ )
۸ - فقط به همسرانشان تعلق دارند.
حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِی الْخِیامِ(۲۱)
حوریانى که در خیمه هاى بهشتى مستورند.((حور)) جمع ((حوراء)) و ((احور)) به کسى مى گویند که سیاهى چشمش کاملا مشکى و سفیدى آن کاملا شفاف است ، و گاه به زنان سفید چهره نیز اطلاق شده است .تعبیر به ((مقصورات )) اشاره به این است که آنها تنها تعلق به همسرانشان دارند و از دیگران مستور و پنهانند.(۲۲( ((حوریان مقصور در خیمه هایند))، معنایش این است که : از دست برد اجانب محفوظند، زنانى مبتذل نیستند، که غیر شوهران نیز ایشان را تماشا کنند.(۲۳ )
۹ - داشتن پاکی و ظرافت بدن :
کَأَنَّهُنَّ بَیْضٌ مَکْنُونٌ (۲۴ )
گوئى (از لطافت و سفیدى ) همچون تخم مرغهایى هستند که (در زیر بال و پر مرغ ) پنهان مانده (و دست انسانى هرگز آن را لمس نکرده است .
(در این آیه توصیف دیگرى براى همین همسران بهشتى بیان کرده و پاکى و قداست آنها را با این عبارت بیان مى کند: بدن آنها از شدت پاکى و ظرافت و سفیدى و صفا همچون تخم مرغهائى است که نه دست انسان آن را لمس کرده و نه گرد و غبارى بر آن نشسته ، بلکه در زیر بال و پر مرغ پنهان و پوشیده مانده است ! )کانهن بیض مکنون .(بیض جمع بیضه به معنى تخم مرغ است (هر نوع مرغ )، و مکنون از ماده کن (بر وزن جن ) به معنى پوشیده و مستور است .(۲۵ )
۱۰ - همتای هسران خود هستند.
وَ عِنْدَهُمْ قاصِراتُ الطَّرْفِ أَتْرابٌ(۲۶)
و نزد آنان همسرانى است که تنها چشم به شوهرانشان دوخته اند و همگى هم سن و سالند.و کلمه اتراب به معناى اقران است . مى خواهد بفرماید: همسران بهشتى همتاى شوهران خویشند، نه از جهت سن با آنان اختلاف دارند، و نه از جهت جمال . ممکن هم هست مراد از ((اقران )) این باشد که مثل شوهران خویشند، هر قدر شوهران نور و بهائشان بیشتر شود، از ایشان هم حسن و جمال بیشتر مى گردد. (۲۷ )
۱۱ -آفرینشی نو دارند.
إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً (۲۸)
ما آنها را آفرینش نوینى بخشیدیم .این جمله ممکن است اشاره به همسران مؤمنان در این دنیا باشد که خداوند آفرینش تازه اى در قیامت به آنها مى دهد، و همگى در نهایت جوانى و طراوت و جمال و کمال ظاهر و باطن وارد بهشت مى شوند که طبیعت بهشت طبیعت تکامل و خروج از هر گونه نقص و عیب است .
و اگر منظور حوریان باشد خداوند آنها را آفرینش نوینى بخشیده به گونه اى که هرگز گرد و غبار پیرى و ناتوانى بر دامان آنها نمى نشیند. ممکن است که تعبیر به انشاء، اشاره به هر دو نیز بوده باشد. (۲۹ )
۱۲- همواره بکر هستند.
فَجَعَلْناهُنَّ أَبْکاراً(۳۰)
و همه را بکر قرار داده ایم .و شاید این وصف همیشه براى آنها باقى باشد، چنانکه بسیارى از مفسران به آن تصریح کرده اند و در روایات نیز به آن اشاره شده ، یعنى با آمیزش ، وضع آنها دگرگون نمى شود. (۳۱ ) و معناى این فرمود: ((فجعلنا هن ابکارا)) این است که : ما زنان بهشتى را همیشه بکر قرار داده ایم ، به طورى که هر بار که همسران ایشان با آنان بیامیزند ایشان را بکر بیابند.(۳۲ )
۱۳- فصیح و خوش زبان هستند.
عُرُباً أَتْراباً(۳۳)
همسرانى که به همسرشان عشق مى ورزند و خوش زبان و فصیح و هم سن و سالند.((عرب )) جمع ((عروبة )) (بر وزن ضرورة ) به معنى زنى است که وضع حالش حکایت از محبتش نسبت به همسر و مقام عفت و پاکیش مى کند، زیرا ((اعراب )) (بر وزن اظهار) به همان معنى آشکار ساختن است ، این واژه به معنى فصیح و خوش سخن بودن نیز مى آید، و ممکن است هر دو معنى در آیه جمع باشد.(۳۴ )
۱۴ - بسیار جوان هستند.
وَ کَواعِبَ أَتْراباً(۳۵)
و حوریانى بسیار جوان و هم سن و سال .((کواعب )) جمع ((کاعب )) به معنى دوشیزه اى است که تازه برآمدگى سینه او آشکار شده ، و اشاره به آغاز جوانى است ، و ((اتراب )) جمع ((ترب )) (بر وزن حزب ) به معنى افراد هم سن و سال است ، و بیشتر در مورد جنس مؤ نث به کار مى رود، و به گفته بعضى در اصل از ترائب به معنى دنده هاى قفسه سینه گرفته شده که شباهت زیادى با هم دارند.(۳۶ ) جمله ((کواعب اترابا))به معناى کنیزانى شبیه به هم است ، که در خدمت اهل بهشتند،
و در روایت ابى الجارود از امام باقر (علیه السلام ) در معناى جمله ((ان للمتقین مفازا)) آمده که امام فرمود: متقین کراماتى دارند، و در معناى ))کواعب اترابا ))
فرمود: یعنى دختر نورس .(۳۷ )
نظرات شما عزیزان: