۴ـ قال الرضا علیه السلام:
«فَقَالَ هُوَ(الْقُرْآنَ) حَبْلُ اللَّهِ الْمَتِینُ وَ عُرْوَتُهُ الْوُثْقَى»
قرآن ریسمان محکم الهی ورشته استوار و مطمئن او در میان بندگان است.
بحارالأنوار/ج ۱۷/ص۲۱۰
برخیز و غرور نفس، بر سنگ بزن بر آیینه ی دل، آب بی رنگ بزن
خواهی که زتیرگی به خورشید رسی بر رشته ی محکم خدا، چنگ بزن
۵ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْقُرْآنُ کَلامُ اللهِ لاتَتَجَاوَزُوهُ وَ لاتَطْلُبُوا الْهُدَی فِی غَیْرِهِ فَتَضِلُّوا»
قرآن، سخن خدا است از مرز آن مگذرید و هدایت و سعادت را در غیر آن نجویید که گمراه خواهید شد.
بحارالأنوار/ج۲/ص۳۰
هرگز زگناه خود سعادت مطلب از ابر سترون، اشک رحمت مطلب
خواهی که به باغ رستگاری برسی از غیر کتاب حق، هدایت مطلب
۶-قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلَی مَا یُکَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیُکْثِرْ مِنَ الصَّلاةِ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فَاِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً»
هر کس نمی تواند کفاره ی گناهانش را بپردازد، بر محمد و آل محمد بسیار صلوات فرستد زیرا صلوات گناهانش را کاملا از بین می برد.
عیون اخبارالرضا علیه السلام / ج۱/ص۲۹۴
گر معصیتی نموده، کردی گنهی گر نیست تو را مال که کفاره دهی
بسیار درود بر محمد بفرست تا عاقبت از عقوبت بد برهی
۷-قال الرضا علیه السلام:
«اَلْاِمَامُ اَلْاَنِیسُ الرَّفِیقُ وَ الْوَالِدُ الشَّفِیقُ وَ الْاَخُ الشَّقِیقُ»
امام مونسی دلسوز، پدری مهربان و برادری همدل است.
مسند الامام الرضا علیه السلام / ج ۱/ ص ۶۹
آقا ! پدرم ! برادرم ! مولایم ! هر روز به شوق دیدنت می آییم
امروز تو را حلقه به گوشم که شود لبریز صدای روشنت فردایم
۸-قال الرضا علیه السلام:
«اِذَا نَزَلَتْ بِکُمْ شَدِیدَةٌ فَاسْتَعِینُوا بِنَا»
هر گاه برای شما پیش آمد سختی روی داد از ما کمک و یاری بجوئید.
مستدرکالوسائل/ج۵/ص۲۲۹
آنگه که زمانه ناموافق گردد سیمای فلک، آینه ی دق گردد
یاری ز امام مهربان می طلبد آن کس که در این مقام لایق گردد
۹ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْإِمَامُ اَلدَّلِیلُ فِی الْمَهَالِکِ، مَنْ فَارَقَهُ فَهَالِکٌ.»
امام راهنمای در مهلکه هاست و هر آنکه از او جدا شود هلاک گردد.
الکافی/ج۱/ص۱۹۸
خورشید هدایت و حیات است امام سرچشمه ی فیض و برکات است امام
نابود شود هر که از او دور افتد در مهلکه ها دست نجات است امام
۱۰ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ حَاسَبَ نَفْسَهُ رَبِحَ وَ مَنْ غَفَلَ عَنْهَا خَسِرَ»
هر که از نفس خویش حساب کشد سود می برد و هر که غفلت ورزد زیان می بیند.
بحار الانوار/ ج ۷۵، ص ۳۵۲
دل بسته به سود این مشاغل نشوید پابند به این خرده مسایل نشوید
از حاصل نفس خود حسابی بکشید از سود و زیان خویش غافل نشوید
۱۱ـ قال الرضا علیه السلام:
«عَجِبْتُ لِمَنِ اخْتَبَرَ الدُّنْیَا وَ تَقَلُّبَهَا کَیْفَ یَطْمَئِنُّ اِلَیْهَا»
در شگفتم که چگونه کسی که دنیا را آزموده و تغییرات آن را به چشم خود دیده باز دل به دنیا می بندد.
بحار الانوار/ج ۷۵/ص۴۵۰
وه! دیده چقدر مرگ ماهی ها را این جزر و مد و تلاطم دریا را
دل بسته دوباره هم بر این موجاموج انگار که بسته دیده ی بینا را
۱۲ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلصَّغَائِرُ مَنَ الذُّنُوبِ طُرُقٌ اِلَی الْکَبَائِرِ مَنْ لَمْ یَخَفِ اللهَ فی الْقَلِیلِ لَمْ یَخَفْهُ فِی الْکَثِیرِ»
گناهان کوچک،زمینه ی گناهان بزرگ است. هر که در گناه کوچک از خدا نترسد در گناه بزرگ هم از خدا نخواهد ترسید.
عیون اخبار الرضا علیه السلام /ج ۲/ ص ۱۸۰
هرگز عمل شوم، مبارک مشمار یک جو گنه خویشتن اندک مشمار
سوی گنه کبیره ات تا نکشد این معصیت صغیره، کوچک مشمار
۱۳ـ قال الرضا علیه السلام:
«لَیْسَ لِبَخِیلٍ رَاحَةٌ وَ لا لِحَسُودٍ لَذَّةٌ»
خسیس را آسایشی و حسود را لذتی نیست.
تحف العقول/ ص۴۵۰
بر مال کسان دوختن چشم بد است رزق من و تو دست خدای احد است
از زندگی آسایش و لذت نبرد هر کس به دلش شعله ی بخل و حسد است
۱۴ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِیَّاکُمْ وَ الْحِرْصَ وَ الْحَسَدَ فَاِنَّهُما اَهْلَکَا الْاُمَمَ السَّالِفَةَ»
از حرص و حسد بپرهیزید زیرا این دو امتهای گذشته را نابود کرده است.
بحار الانوار/ ۷۵/ ۳۴۶
از یاد مبر زمزمه های دین را مفهوم بلند قصه ای دیرین را
حرص و حسد، این دو اژدها سوزانده امت های گذشته و پیشین را
۱۵ـ قال الرضا علیه السلام:
«سُرْعَةُ الْمَشْیِ تَذْهَبُ بِبَهَاءِ الْمُؤْمِنِ»
تند روی شکوه مؤمن را از بین می برد.
خصال صدوق/ ص ۹
از سیلی باد نقش شن می شکند هر جا که گلی ست مطمئن می شکند
ای دوست شکوه و هیبتت بی تردید از شیوه ی رفتنی خشن می شکند
۱۶ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْاَدَبُ کُلْفَةٌ فَمَنْ تَکَلَّفَ الْاَدَبَ قَدَرَ عَلَیْهِ»
ادب نتیجه تحمل سختی است، هر که سختی را تحمل کند به ادب دست یابد.
اصول کافی ۱/ ص ۲۴
راهیست که سنگلاخ و رهزن دارد افتادن و ماندن و شکستن دارد
سرمنزل این راه مقام ادب است زین روست که ارزش رسیدن دارد
۱۷ـ قال الرضا علیه السلام:
«السَّفِلَةُ مَنْ کَانَ لَهُ شَیْءٌ یُلْهِیهِ عَنِ اللَّهِ تَعَالَى»
فرومایه کسی است که چیزهایی دارد که باعث غفلت او از یاد خدا می شود.
مستدرکالوسائل/ج ۱۳/ص ۲۶۹
در جامعه پست و خوار و منفور افتد هر کس به تعلقات منفور افتد
سرگرم شود به آنچه دارد شب و روز از یاد خدای مهربان دور افتد
۱۸ـ قال الرضا علیه السلام:
«یَا اَیُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا اللهَ فِی نِعَمِ اللهِ عَلَیْکُمْ فَلاتُنْفِرُوهَا عَنْکُمْ بِمَعَاصِیهِ»
ای مردم تقوا را درباره ی نعمت های الهی را رعایت کنید و نعمت ها را به گناه و معصیت از خود مرانید.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج۲/ ص ۱۶۹
ای آنکه به لب نشانده لبخندی را بشنو ز امام مهربان پندی را
با معصیت و جرم و نمک نشناسی از خویش مران لطف خداوندی را
۱۹ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُؤْمِنُ اِذَا غَضِبَ لَمْ یُخْرِجْهُ غَضَبُهُ مِنْ حَقٍّ»
مؤمن هر گاه خشمگین شود، خشمش او را از مسیر حق منحرف نمی سازد.
بحار الانوار/ج۷۵/ص۳۵۲
سنگینی رنج، ناصبورش نکند خاموش، غم زمانه نورش نکند
خشم و غضب و خروش هم ، مومن را هرگز زمسیر راست، دورش نکند
۲۰ـ قال الرضا علیه السلام:
« اصْحَبِ السُّلْطَانَ بِالْحَذَرِ وَ الصَّدِیقَ بِالتَّوَاضُعِ وَ الْعَدُوَّ بِالتَّحَرُّزِ وَ الْعَامَّةَ بِالْبِشْرِ »
در برابر قدرتمندان محتاط، در برابر دوستان فروتن، در برابر دشمنان مراقب و در برابر مردمان گشاده رو باش.
بحارالأنوار/ج۷۱/ ص۱۶۷
در صحبت سلطان قدر، اهل حذر باش با دوست صمیمانه تر از دیده ی تر باش
با دشمن خود ، تیز نشین ، فکر ضرر باش با عامه بشکفته چو گل های سحر باش
۲۱ـ قال الرضا علیه السلام:
«الْقَنَاعَةُ تَجْتَمِعُ إِلَى صِیَانَةِ النَّفْسِ وَ عِزِّ الْقَدْرِ »
قناعت همنشین کرامت و سربلندی است.
بحارالأنوار/ج ۷۵ /ص ۳۴۹
از سایه ی هر کفر و گناهی بگریز از معرض آتش تباهی بگریز
می خواهی اگر عزیز و ایمن باشی از وسوسه ی زیاده خواهی بگریز
۲۲ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِحْفَظْ لِسَانَکَ تَعِزُّ»
زبان خود را نگهدار عزیز می شوی.
اصول کافی/ ج ۲/ ص ۱۱۳
می خواهی اگر بلند گردد نامت آیینه ی عزت بشود فرجامت
جز صحبت حق که روز و شب باید گفت ای دوست نگهدار زبان در کامت
۲۳ـ قال الرضا علیه السلام:
«خَاطَرَ بِنَفْسِهِ مَنِ اسْتَغْنَی بِرَأْیِهِ»
آنکه خودرأی باشد خود را به هلاکت افکنده است.
عیون اخبار الرضا علیه السلام ، ج ۲، ص ۵۴
هر کس که به رای خویش مغرور شود از ساحل امن و عافیت دور شود
کوه است اگر ریگ روان می گردد پیل است اگر بشکند و مور شود
۲۴ـ قال الرضا علیه السلام :
«اَلْمَسْألَةُ مِفْتَاحُ الْبُؤْسِ»
دست نیاز به سوی دیگران بردن کلید فقر و تنگدستی است.
بحار الانوار/ ج ۹۳، ص ۱۵۷
بر سفره ی این و آن سخن ساز مکن جز درگه حق نیازت ابراز مکن
کار تو اگر بسته بماند بهتر دروازه ی فقر را به خود باز مکن
۲۵ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُذِیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ»
هر که کار زشت دیگران را بر ملا کند خوار می گردد و هر که آنرا بپوشاند خدایش می آمرزد.
میزان الحکمة، ج ۲، ص ۹۸۸
هر کس پی عیب دیگران می افتد خود نیز ز چشم مردمان می افتد
بر دفتر پرده پوش هم پرده ی لطف از سوی خدای مهربان می افتد
۲۶ـ قال الرضا علیه السلام:
«لاتَسْتَقِلُّوا قَلِیلَ الرِّزْقِ فَتُحْرَمُوا کَثِیرَهُ»
روزی کم را اندک نشمارید که از روزی فراوان محروم می شوید.
بحار الانوار/ ۷۵/ ۳۴۷
چون می رسد این فیض دمادم خوبست باران چه به رگبار چه نم نم خوبست
هر روز به طرز دیگری می آید روزی چه اگر زیاد اگر کم خوبست
۲۷ـ قال الرضا علیه السلام:
«لَیْسَ لِلنَّاسِ بُدٌّ مِنْ طَلَبِ مَعاشِهِمْ فَلاتَدَعِ الطَّلَبَ»
انسان برای معیشت چاره ای جز تلاش ندارد، پس سعی و تلاش را رها مکن.
وسائل الشیعة، ج ۱۲، ص ۱۸
تا مهر و مهند گرم گردیدن خویش انسان ببرد نتیجه از چیدن خویش
بر خیز و غبار کاهلی را بتکان تا گل ببری به خرمن از دامن خویش
۲۸ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلْمُؤْمِنُ اَلَّذِی إِذَا اَحْسَنَ اِسْتَبْشَرَ وَ إِذَا اَسَاءَ اِسْتَغْفَرَ»
مؤمن کسی است که چون نیکی کند شاد گردد و چون بدی کند استغفار نماید.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج ۲/ ص ۴
آنکس که مطیع حضرت دادار است خوشنود به کار نیک و نیکوکار است
چون مرتکب خطا شود می بینی در حالت توبه است و استغفار است
۲۹ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَا هَلَکَ امْرُؤٌ عَرَفَ قَدْرَهُ»
هر که قدر خویش بشناسد نابود نخواهد شد.
بحارالأنوار/ ج۷۲/ص۶۶
جهل است شب و نگاه عالِم، روز است یک پرتو علم، آسمان افروز است
بی معرفت نفس، به مقصد نرسی آنکس که شناخت قدر خود، پیروز است
۳۰ـ قال الرضا علیه السلام:
«اَلتَّدْبِیرُ قَبْلَ الْعَمَلِ یُؤْمِنُکَ مِنَ النَّدَمِ»
تدبیر قبل از عمل، تو را از پشیمانی در امان می دارد.
عیون اخبارالرضا علیه السلام /ج۲/ ص ۵۴کافی/ج۲/ ص۱۱۳
تدبیر پس از نتیجه بی تاثیر است چون شیر که بسته در غل و زنجیر است
از دغدغه ی ندامت آزاد شود پیش از عمل آنکه صاحب تدبیر است
۳۱ـ قال الرضا علیه السلام:
«أَنَّ ذِکْرَ الْمَوْتِ أَفْضَلُ الْعِبَادَةِ»
همانا یاد مرگ برترین عبادت است.
بحارالأنوار/ج ۷۵ /ص ۳۴۷
تا قسمت ماست برگ برگ افتادن چون غنچه ز بارش تگرگ افتادن
در زمره ی بهترین عبادات بود با هر نفسی به یاد مرگ افتادن
۳۲ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِیَّاکُمْ وَ سُوءَ الْخُلْقِ فَاِنَّ سَیِّئَ الْخُلْقِ فِی النَّارِ لامَحَالَةَ»
از بد اخلاقی بپرهیزید زیرا بد اخلاق بدون تردید در آتش است.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج ۱/ ۳۴
با جان و دل این اشاره را قاب بگیر در اهل جهان شیوه ی مهتاب بگیر
اخلاق بدت تو را به آتش نگشد با پیر و جوان طریقت آب بگیر
۳۳ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِیَّاکُمْ وَ مُشَاجَرَةَ النَّاسِ فَاِنَّهَا تُظْهِرُ الْغِرَّةَ وَ تُدْفِنُ الْعِزَّةَ»
از مشاجره با مردم بپرهیزید زیرا مشاجره عیوب نهفته را آشکار می سازد و عزت را از بین می برد.
مسند الامام الرضا علیه السلام / ج ۱/ ۲۷۴
هر کس که گلاویز رفیقان گردد ازار گرانقدری اش ارزان گردد
جنگ و جدل افتادن سنگی است به حوض هر چه گل و لای آن نمایان گردد
۳۴ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ رَضِیَ شَیْئاً کَانَ کَمَنْ أَتَاهُ»
هر که از کاری راضی باشد مثل کسی است که آنرا انجام داده است.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج ۱/ ص ۲۷۳
فرمود رضا بلند بادا نامش نفرین زده باد دشمن ناکامش
چون راضی و خشنود زکاری گردی انگار که داده ای خودت انجامش
۳۵- قال الرضا علیه السلام:
«اَلْعِلْمُ خَزَائِنُ وَ مَفَاتِیحُهُ السُّؤَالُ »
دانش گنجینه ای دربسته و کلید آن سؤال است.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج ۲/ ص ۲۸
گر رنگ طلب به حس و حالت بدهند گنجینه ای از علم و کمالت بدهند
بر گنج فرو بسته ی دانش ای دوست باید که کلیدی از سوالت بدهند
۳۶ـ قال الرضا علیه السلام:
«مَنْ لَمْ یَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ یَتَّقِ اللهَ عَزَّوَجَلَّ»
هر که صله رحم نکند تقوای الهی را رعایت نکرده است.
عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج۲/ ص ۲۳۴
دلتنگی پر شکستگان را دریاب با سایه ی لطف، خستگان را دریاب
می خواهی اگر خدا تو را گیرد دست از بهر خدای، بستگان را دریاب
۳۷-قال الرضا علیه السلام:
«مِنْ عَلَامَاتِ الْفِقْهِ الْحِلْمُ وَ الْعِلْمُ وَ الصَّمْتُ »
همانا از نشانه های دین شناسی ،بردباری و دانش و سکوت است.
الکافی/ج۲/ ص ۱۱۳
ای آنکه لباس علم را می پوشی در جاده ی فقه و راه دین می کوشی
شرط است که با تلاش همراه کنی گنجینه ی حلم و دانش و خاموشی
۳۸ـ قال الرضا علیه السلام:
«لایَخَافَ عَبْدٌ اِلّا ذَنْبَهُ وَ لایَرْجُوَ اِلَّا رَبَّهُ»
بنده باید جز از گناهانش نترسد و جز به خدا امید نبندد.
عیون اخبار الرضا علیه السلام /ج ۲/ ص ۴۴
دل بر دو سه دم گرمی بازار مبند امید به هیچ کس بجز یار مبند
از غیر گناه خود ز چیزی نهراس دل جز به خدای حی دادار مبند
۳۹ـ قال الرضا علیه السلام:
«لَیْسَتِ الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ الصِّیَامِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فِی أَمْرِ اللهِ»
عبادت، بسیاری روزه و نماز نیست و همانا عبادت، اندیشه زیاد نمودن در امر خداست.
تحف العقول/ص۴۴۲
تا شمع نسوخت، شعله و نور نشد بی سختی و رنج، گنج میسور نشد
فرمود : عبادت خداوند ودود هرگز به نماز و روزه محصور نشد
۴۰ـ قال الرضا علیه السلام:
«اِنَّ الصَّمتَ بابٌ مِن اَبوابِ الحِکمَة»
سکوت دری از درهای حکمت است.
با خلق خداوند دو رویی بس کن سنگ افکنی راه نکویی بس کن
فرمود: سکوت باب حکمت باشد بسیار مگو زیاده گویی بس کن
نظرات شما عزیزان: