4 - آيا شب قدر در امتهاى پيشين نيز بوده است ؟ ظـاهـر آيـات ايـن سـوره نـشـان مـى دهـد كـه شـب قـدر مـخـصـوص زمـان نـزول قـرآن و عـصـر پـيـامـبـر اسـلام (صـلى الله عـليـه و آله و سلم ) نبوده ، بلكه همه سـال تـا پـايـان جـهـان تـكـرار مـى شـود. تـعـبـيـر بـه فـعل مضارع (تنزل ) كه دلالت بر استمرار دارد، و همچنين تعبير به جمله اسميه (سلام هى حتى مطلع 7 - آيا شب قدر در مناطق مختلف ، يكى است ؟ مـى دانـيـم آغـاز مـاه هـاى قـمـرى در هـمـه بـلاد يـكـسـان نيست ، و ممكن است در منطقهاى امروز اول مـاه بـاشـد و در مـنـطـقـه ديـگرى دوم ماه ، بنابراين شب قدر نمى تواند يكشب معين در سـال بـوده بـاشـد، چرا كه فى المثل شب بيست و سوم در مكه ممكن است شب بيست و دوم در ايـران و عـراق باشد، و به اين ترتيب قاعدتا هر كدام بايد براى خود شب قدرى داشته بـاشـنـد، آيـا اين با آنچه از آيات و روايات استفاده مى شود كه شب قدر يك شب معين است سازگار است ؟!
الفجر) كه نشانه دوام است نيز گواه بر اين معنى است .
بعلاوه روايات بسيارى كه شايد در حد تواتر باشد نيز اين معنى را تاءييد مى كند.
ولى آيا در امتهاى پيشين نيز بوده است يا نه .
صـريـح روايـات مـتـعـددى ايـن اسـت كه اين از مواهب الهى بر اين امت مى باشد، چنانكه در حـديـثـى از پـيـغـمبر اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) آمده است كه فرمود: ان الله وهب لامـتـى ليـلة القدر لم يعطها من كان قبلهم : خداوند به امت من شب قدر را بخشيده و احدى از امتهاى پيشين از اين موهبت برخوردار نبودند.
در تفسير آيات فوق نيز بعضى از روايات دلالت بر اين مطلب دارد.
5 - چگونه شب قدر برتر از هزار ماه است ؟
ظـاهـر ايـن اسـت كـه بهتر بودن اين شب از هزار ماه ، به خاطر ارزش عبادت و احياى آن شب اسـت ، و روايـات فـضـيـلت ليـلة القـدر و فـضـيـلت عـبـادت آن كـه در كـتـب شـيـعـه و اهل سنت فراوان است اين معنى را كاملا تاءييد مى كند.
علاوه بر اين ، نزول قرآن در اين شب ، و نزول بركات و رحمت الهى در آن ، سبب مى شود كه از هزار ماه برتر و بالاتر باشد.
در حديثى از امام صادق (عليه السلام ) آمده است كه به على بن ابى حمزه ثمالى فرمود: فـضـيـلت شـب قـدر را در شـب بـيـسـت و يكم و بيست و سوم بطلب ، و در هر كدام از اين دو يكصد ركعت نماز بجاى آور، و اگر بتوانى هر دو شب را تا طلوع صبح احيا بدار و در آن شب غسل كن .
(ابوحمزه ) مى گويد: عرض كردم : اگر نتوانم ايستاده اين همه نماز بخوانم ؟
فـرمـود: نـشـسته بخوان ، عرض كردم : اگر نتوانم ؟ فرمود: در بستر بخوان ، و مانعى نـدارد در آغـاز شـب خـواب مـخـتـصـرى بـكـنـى و بـعـد مـشـغـول عـبـادت شـوى ، درهـاى آسـمـان در مـاه رمـضـان گـشـوده اسـت ، و شـيـاطـيـن در غل و زنجيرند، و اعمال مؤ منين مقبول است و چه ماه خوبى است ماه رمضان ؟!.
6 - چرا قرآن در شب قدر نازل شد؟
از آنـجـا كـه در شـب قـدر سـرنـوشـت انـسـانـهـا بـراى يكسال ، بر طبق لياقتها و شـايـسـتگيهاى آنها، تعيين مى شود، بايد آن شب را بيدار بود، و توبه كرد و خودسازى نمود و به درگاه خدا رفت و لياقتى بيشتر و بهتر براى رحمت او پيدا كرد.
آرى در لحظاتى كه سرنوشت ما تعيين مى شود نبايد انسان در خواب باشد، و از همه چيز غـافل و بى خبر كه در اين صورت سرنوشت غمانگيزى خواهد داشت !
قرآن چون يك كتاب سـرنـوشـت سـاز اسـت ، و خـط سـعـادت و خوشبختى و هدايت انسانها در آن مشخص شده است بايد در شب قدر،! شب تعيين سرنوشتها، نازل گردد، و چه زيبا است رابطه ميان قرآن و شب قدر؟ و چه پر معنى است پيوند اين دو با يكديگر؟
پاسخ اين سؤ ال با توجه به يك نكته روشن مى شود و آن اينكه :
شـب هـمـان سـايـه نيم كره زمين است كه بر، نيم كره ديگر مى افتد، و مى دانيم اين سايه هـمـراه گـردش زمـين در حركت است ، و يك دوره كامل آن در بيست و چهار ساعت انجام مى شود، بـنـابراين ممكن است شب قدر يك دوره كامل شب به دور زمين باشد، يعنى مدت بيست و چهار ساعت تاريكى كه تمام نقاط زمين را زير پوشش خود قرار مى دهد شب قدر است كه آغاز آن از يك نقطه شروع مى شود و در نقطه ديگر پايان مى گيرد (دقت كنيد).
خـداونـدا! بـه مـا آنچنان بيدارى و آگاهى عطا كن كه از فضيلت ليلة القدر بهره كافى گيريم .
پروردگارا! چشم اميد ما به لطفت دوخته است مقدرات ما را بر وفق آن تعيين فرما.
بارالها! ما را از محرومان اين ماه قرار مده كه محروميتى از آن بالاتر نيست .
آمين يا رب العالمين.
منبع: تفسیر نمونه جلد بیست و هفتم
بر گرفته از تفسیر سوره مبارکه قدر
فرستنده: ولی الله غیاثوند.
نظرات شما عزیزان: