جواب :

کلمه لا اله الاّ الله

سوال بعدی:


كسي كه در قيامت دوزخيان از همسايگي با او مي نالند؟

جواب

مرحوم شیخ کلینی رحمة الله علیه روایت نموده: سلیم بن قیس الهلالی عن الاصبغ بن نباته عن امیر المؤمنین علیه السلام یحدث عن رسول الله صلی الله علیه و آله قال فی کلام له :

« العلماء رجلان رجل عالم أخذ بعلمه فهذا ناج و عالم تارک لعلمه فهذا هالک و ان أهل النار لیتأذون من ریح العالم التارک لعلمه و ان اشّد أهل النار ندامه و حسره رجل دعا عبداً الی الله فاستجاب له و قبل منه فاطاع الله فادخله الجنه و أدخل الداعی النار بترک علمه و اتباع الهوی و طول الأمل » الحدیث .

امیرالمؤمنین (ع) از رسول خدا(ص) خبر می داد که رسول خدا(ص) می فرمود : علما دو دسته هستند ، یک دسته علمائی هستند که به علم خود عمل می کنند (عالم عامل و با تقوی) اینها اهل نجاتند و رستگار خواهند بود ، دسته دوم علمائی هستند که به علم خود عمل نمی کنند (مطیع هواهای نفسانی خود هستند نه مطیع امر مولی) اینها اهل هلاک و خسرانند و دوزخیان از بوی تعفن عالم بی عمل در رنج و عذابند و بیشترین حسرت و ندامت را از اهل جهنم کسی دارد که در دنیا بنده ای را بسوی خدا دعوت کرده و او پذیرفته و اطاعت خدا را کرده و خدا او را به بهشت برده اما خود دعوت کننده را بعلت عمل نکردن به عملش و پیروی از هوی و هوس و آرزوهای درازش وارد دوزخ کرده است . الحدیث .


- کافی ، ج 1 ص 44 ، ح 1 ، باب استعمال العلم .

سوال:

خداوند متعال چه گناهانی را نمی بخشد؟

جواب

در روایات می خوانیم از گناهان کوچک پرهیز کنید که بخشیده نمی شود شاید به این دلیل که در گناهان کوچک انسان احساس شرمندگی نمی کند و لذا به فکر توبه هم نمی افتدبلکه جسارت و جرات او بر تکرار آن زیاد و زمینه ای برای بخشش فراهم نمی شود.

سوال بعدی:



چيزي كه فقط شكسته اش ارزش دارد؟

جواب :

دل انسان

سوال بعدی:


او كیست كه آئینه دیگری به حساب آمده است؟

المومن مراه المومن
مومن اینه مومن دیگر است

سوال بعدی:

ذكری كه خواندن آن قبل و بعد از هر دعا موجب استجابت خواهد بود؟

زنان ويژه در قرآن

بهترين زنان از ديدگاه قرآن

48) بهترين زنان از منظر قرآن كريم چه ويژگى هايى دارند؟
پاسخ:در قرآن به دو دسته از صفات خوب اشاره شده است:
1. خصوصياتى كه هر دو گروه زنان و مردان را شامل مى شود؛ براى مثال در سوره احزاب مى فرمايد: «به يقين مردان مسلمان و زنان مسلمان و مردان با ايمان و زنان با ايمان و مردان مطيع فرمان خدا و زنان مطيع فرمان خدا و مردان راستگو و زنان راستگو و مردان شكيبا و زنان شكيبا و مردان با خشوع و زنان فروتن و مردان انفاق كننده و زنان انفاق كننده و مردان روزه دار و زنان روزه دار و مردان پاكدامن و زنان پاكدامن و مردانى كه بسيار به ياد خدا هستند و زنانى كه بسيار به ياد خدا هستند و خداوند براى همه آنها مغفرت و پاداش بزرگ فراهم كرده است.»^[1]
در توضيح اين آيه كه صفات جامعى براى هر مرد و زن با ايمان بيان كرده، بايد گفت: اسلام با معرفت و شناخت آغاز مى شود و مسلمان با محبت و گرايش به خداوند و آخرت، به عمل روى مى آورد. اهل فروتنى و استقامت است. همواره خاشع بوده و ارتباطش با فقرا و ضعيفان نيز برقرار است و به گرفتارى آنها توجه دارد. صدقه مى دهد و در عين حال در همه حالات خويش، ياد خداوند را فراموش نمى كند تا عجب و غرور بر او غلبه نكند و اعمال خود را بزرگ نبيند و
به ياد داشته باشد كه آنچه انجام داده، با امكانات خداوند بوده و اگر همه امكانات را هم به كار گيرد، تازه عبادت و طاعتش به اندازه خود او است نه به اندازه عظمت خداوند .
2. به دليل برخى از ويژگى هاى جسمانى و مسئوليت و نقش خاصى كه زنان در حفظ سلامت خانواده و تربيت صحيح فرزندان دارند، صفات و خصوصيات پسنديده اى براى آنان بيان شده است.
قرآن در آياتى نظير آيات حجاب و آياتى كه درباره زنان پيامبران است، ويژگى هاى يك زن مسلمان را ترسيم كرده است كه به تعدادى از آنها اشاره مى كنيم:
1. فروتنى و حفظ عفت خويش، اموال و آبروى شوهر در غياب وى: «فالصّـلِحـتُ قـنِتـتٌ حـفِظـتٌ لِلغَيبِ بِما حَفِظَ اللّهُ»؛^[2]زنان صالح، زنانى متواضع هستند و در غياب [همسر خود] اسرار و حقوق او را در مقابل حقوقى كه خداوند به آنها داده است حفظ مى كنند.
صالح به كسى مى گويند كه به شناخت و معرفت رسيده و فرمان خداوند را تنها براى او انجام مى دهد.
اطاعت و فروتنى ـ كه ترجمه كلمه «قانتات» است ـ نيز به اين معنا است كه بر آنچه انجام مى دهند، منتى نمى گذارند. اينها در آشكار و پنهان، آنچه را خداوند مى خواهد حفظ شود، حفظ مى كنند كه اسرار و اموال همسر و حيا و عفت خودشان از جمله مصاديق اين عبارت است. در سوره نور به لزوم حفظ عفت به وسيله زنان اشاره شده است: «و يَحفَظنَ فُروجَهُنَّ»؛[3]دامان خود را حفظ مى كنند.
2. رعايت پوشش و دورى از خودآرايى: «فلا يُبدينَ زينَتَهُنَّ اِلاّ ما ظَهَرَ مِنها 
وَ ليَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيوبِهِنَّ»؛^[4]زينت هاى خود را آشكار نكنند، مگر آن مقدار كه نمايان است و [اطراف] روسرى هاى خود را روى سينه خود بيفكنند [تا گردن و سينه آنها پوشانده شود]. در انتهاى همين آيه مى فرمايد: «هنگام راه رفتن، پا بر زمين نزنند تا زينت هاى پنهانى آنها آشكار نشود.»
3. ترك نگاه به نامحرم: «و قُل لِلمُؤمِنـتِ يَغضُضنَ مِن اَبصـرِهِنَّ»؛^[5]به زنان مؤمن بگو نگاه هاى خود را كوتاه كنند؛ يعنى چشم به نامحرم ندوزند و به او خيره نشوند.
4. عفاف در سخن گفتن: حدود و موازين الهى را رعايت مى كنند و مراقب مخاطب نامحرم خود هستند و او را مراعات مى كنند و مواظب هستند كه هيچ مفسده اى از رفتار و گفتارشان برپا نشود و هيچ دلى به آنها متمايل نگردد و در او طمع نكند. در آيه 32 سوره احزاب آمده است: «فَلا تَخضَعنَ بِالقَولِ فَيَطمَعَ الَّذى فى قَلبِهِ مَرَضٌ» ؛ نبايد در گفتار با نامحرم، صداى خود را نازك كنند تا آنهايى كه در دل هاى شان مرض است، در او طمع نكنند [و گفتارشان را مطابق حدود الهى انجام دهند]. همه اينها به سبب آن است كه هيچ زمينه آلودگى از ناحيه كسانى كه زمينه ساز فساد هستند، مهيا نشود.^[6]
5. توحيد، پرهيز از دزدى و زنا، خوددارى از كشتن فرزندان خود، پرهيز از تهمت و افترا درباره فرزندانى كه به دنيا آورده اند (آنها را به غير پدران واقعى نسبت ندهند) و سرانجام، پيروى بى قيد و شرط از پيامبراكرم صلى الله عليه و آله وسلم، شش دستور ديگرى است كه همه زنان صالح بايد رعايت كنند: «اى پيامبر! هنگامى كه زنان

 پوشش زن

معناى حجاب

31) معناى حجاب چيست؟
پاسخ:حجاب در لغت به معناى ستر، پوشاندن، پنهان كردن، منع از داخل شدن، بازداشتن و ممانعت از دسترسى و رسيدن به چيزى، دفع و مانند آن است. پرده را نيز حجاب گفته اند؛ زيرا گويى شخصى پشت آن پنهان است. اين آيه به همين معنى است: «وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ»؛^[1]و هنگامى كه چيزى از وسايل زندگى را [به عنوان عاريت] از آنان (همسران پيامبر) مى خواهيد از پشت پرده بخواهيد.^[2]
حجاب به معناى جوف و باطن (آنچه از دل پوشيده و پنهان است) نيز آمده است؛ مانند آيه: «وَ بَيْنَهُما حِجابٌ».^[3]حجاب در اين آيه به معناى چيزى نيست كه ديده را مى پوشاند، بلكه مقصود، همان چيزى است كه مانع رسيدن لذت هاى بهشتيان به دوزخيان و رنجش و آزار دوزخيان به بهشتيان مى شود. به ابروى انسان نيز حاجب مى گويند؛ زيرا دو ابرو براى ديدگان همچون نگهبان هستند و از آنها دفاع مى كنند.^[4]
از مجموع سخنان مفسران قرآن و عالمان لغت برمى آيد كه حجاب به معناى پرده يا پارچه و مانند آن است كه بدن انسان يا حقيقتى را بپوشاند تا آن را از صدمات
احتمالى مصون دارد يا از اثر چيزى ممانعت كند؛ بنابراين در لغت، هر پوششى حجاب نيست؛ بلكه آن پوششى حجاب ناميده مى شود كه از آن براى محافظت و صيانت استفاده شود.^[5]

پوشش ها

زن در فقه اسلامى

شهادت زن

اخلاق و رفتار امام رضا علیه السلام

شبی امام رضا (ع) میهمان داشت، در میان صحبت چراغ نقصی پیدا کرد،
میهمان امام دست پیش آورد تا چراغ را درست کند،امام نگذاشت و خود این 
کار را انجام داد و فرمود:
ما گروهی هستیم که میهمان خود را به کار نمی گیریم.

کافی ج 6 ص 283 

آستان قدس عقل

با کمی فکر کردن می توان دریافت که آدمی وظیفه دارد عقاید دینی را با تحقیق و فکر کردن و لو تحقیق ساده و ابتدایی در بیابد.
یعنی آن ها را قبول کند. شایان ذکر آن که از هر راهی برای انسان در این زمینه یعنی نسبت به عقاید، یقین حاصل شود، کفایت می کند. 
البته روشن است که بزرگان تصریح نموده اند(1) صرف قبول ذهنی و علمی برای حصول ایمان، کافی نیست بلکه باید این باور عقلی به باور قلبی یا همان ایمان بیانجامد. 

همچنین به روشنی می توان درک نمود که تعمیق معرفت دین و ارتقای ایمان امری بسیار مطلوب و حتی برای بعضی افراد، امری ضروری است. 
روشن است که در هر دو مرحله روش ها و البته آثار متناسب با آن روش ها وجود دارد. خوب است که این مطلب را با مثال عرض کنیم. 

ببینید ممکن است شخصی با دیدن یک رویا - مثلاً - معتقد به مذهب تشیّع شود.
ولی آیا این راه، راه متقن است؟ هر چند نتیجه آن کاملاً با نتیجه منطقیِ ادلّه ی کاملاً یقینی، هماهنگ است. اما آیا این شخص به یک عقیده مستحکم رسیده است؟ 
البته ما به هیچ وجه منکر ارزشمند بودن پاره ای از خواب ها نیستیم. چنانچه این انکار از آشنای با معارف دین اصلاً قابل قبول نیست.
لکن بحث ما چیز دیگری می باشد. 

آیا شخص مورد نظر با یک رویای دیگر، دینش را در معرض خطر نخواهد دید؟ و اصلاً آیا مذهب خود را عوض نخواهد کرد؟
اگر گرویدن به سمت یک مسلک صرفاً با دلیل خواب دیدن باشد آیا می توان برای دین حق، تبلیغ نمود؟ آیا به یک آنارشیسم و هرج و مرج تبلیغی نخواهیم رسید؟
آیا پیرو هر آیینی دلیل خود را فلان رویا قرار نمی دهد؟ روشن است که لازمه چنان روشی، بسیار خردگریز و ناهنجار است. 
پس چه باید کرد؟ 

اینجاست که چراغ فروزان عقل، راهنمای بشرِ خسته از کوره راه ها و مجروح از تصادمات اندیشه ها و مسلک ها می شود و راه مستقیم را کریمانه و متواضعانه و بدون منّت به آدمی، می نمایاند. 
در بیانات نورانی حضرت علی بن موسی الرضا (علیهماالسلام) بر راه عقل، صحّه گزارده شده است و این نور افکن الهی به رسمیت شناخته شده است. به اتفاق یکدیگر قسمتی از این روایات شریف را مرور می کنیم.

از نیشابور تا مرو گزارش های مستند و دقیقی از حرکت امام در دست است که توسط راویان موثقی مانند ابوصلت هروی و افراد دیگر ثبت شده است.

امام در نیشابور با استقبال باشکوه مردم رو به رو شد. نیشابور در آن دوره یکی از شهرهای عمده خراسان، آباد و آکنده از مساجد، مدارس و علما بوده است. صاحب تاریخ نیشابور – احمد بن محمد... – نوشته است که مردم نیشابور مقدم آن حضرت را گرامی داشتند و شادی ها کردند و به اتفاق قطب الانام شیخ ابویعقوب الحقانی راهویه مروزی که شیخ و مقدم ارباب ولایت بود به استقبال آن حضرت از نیشابور بیرون شدند و تا قریه مؤیدیه که از قرای نیشابور است به پیشواز رفتند و شیخ با وجود کبر سن مهار ناقه آن حضرت را بر دوش گرفت و تا بیرون شهر نیشابور پیاده راه پیمود و شیخ محمد بن اسلم طوسی نیز در رکاب مبارک بود و چون به نیشابور وارد شد در محله«قزّ» ، کوچه بلاش آباد نزول فرمود و مقام اختیار کرد. در السنه و افواه مشهور است که حضرت سلطان در نیشابور به منبر برآمد و این حدیث را از خواجه کائنات روایت فرمود:

کاروان حامل امام رضا(ع) دل تاریخ را می شکافت و می رفت تا با آرام گرفتن در طوس، آیندة حرکت تشیع را در عصر ظهور، در سرزمینی ترسیم کند که شیرمردان و شیرزنان آن با پرچم های خون خواهی و ضرب سکه حماسه و ایثار، به استقبال مهدی آل محمد(ص) بروند.

کاروان به نیشابور رسید، در میان جمعیت استقبال کننده، بیست و چهار هزار نفر قلم به دست در انتظار ثبت سخنان امام بودند که ابوزرعه و محمد بن اسلم از حافظان و محدثان احادیث نبوی به نزد امام رفتند و امام را به حق پدرانش سوگند دادند تا رخسار مبارکش را به مردم بنماید و به عنوان تیمن و تبرک حدیثی از پیامبر اکرم(ص) نقل کنند. مَرکب حامل حضرت، از حرکت ایستاد و حضرت که در حلقة نیروهای امنیتی دستگاه مأمون قرار داشت، پردة کجاوه را به کنار زدند؛ جمالشان برای لحظه ای چشمان عالم و آدم را نورانی خورشید رخسار خود کرد، اشک شوق از گونه ها سرازیر شد و حضرت برای مدتی طولانی در میان گریه ها و ناله های محبان اهل بیت(ع) سکوت کردند؛ آنگاه پس از سکوت مردم، بهار از لبان رضای آل محمد(ص) آغاز شد و امام حدیثی را به واسطه پدر بزرگوارش و ائمه قبل نقل کردند که به پیامبر اکرم(ص) و جبرئیل به حق تعالی ختم می شد. حضرت لب به سخن گشودند و فرمودند:

شیخ صدوق در عیون اخبار الرضا روایت کرده است: چون رضا (ع) به نیشابور وارد شد در محله ای به نام قزوینی (غزینی) فرود آمد. در این محله، حمامی بود که امروز به حمام رضا معروف است. در آنجا چشمه کم آبی وجود داشت. امام بر آن کسی را گماشت تا آب چشمه را بیرون آورد تا آنجا که آب بسیار فزونی گرفت و از بیرون کوچه حوضی ایجاد کرد که چند پل می خورد تا آن حوض، آب از آن فرود می آمد سپس امام رضا (ع) به این چشمه وارد شد و در آن غسل کرد و سپس از آن بیرون آمد و در کنار محل آن نماز گزارد مردم نیز متناوبا در این حوض وارد می شدند و در آن غسل می کردند و برای تبرک از آب آن می نوشیدند و در کنار محل آن چشمه نماز می گزاردند و حاجات خود را از خداوند عز و جل طلب می کردند. این چشمه معروف به «چشمه کهلان »است که امروز نیز مقصود نظر مردمان می باشد.

حدیث سلسلة الذهب

در کتاب فصول المهمة نوشته ابن صباغ مالکی آمده است که مولی السعید امام الدنیا عماد الدین محمد بن ابو سعید بن عبد الکریم وازن گفته است در محرم سال 596 مؤلف تاریخ نیشابور در کتابش نوشته است: چون علی بن موسی الرضا (ع) در همان سفری که به فضیلت شهادت نایل آمد، به نیشابور قدم نهاد در هودجی پوشیده و بر استری سیاه و سفید نشسته بود. شور و غوغا در نیشابور برپا شد. پس دو پیشوای حافظ احادیث نبوی و رنج برندگان بر حفظ سنت محمدی، ابو زرعه رازی و محمد بن اسلم طوسی، که عده بی شماری از طالبان علم و محدثان و راویان و حدیث شناسان، آن دو را همراهی می کردند، نزد امام رضا (ع) آمده عرض کردند: ای سرور بزرگ، فرزند امامان بزرگ، به حق پدران پاک و اسلاف گرامی ات نمی خواهی روی نیکو و مبارک خود را به ما نشان دهی و برای ما حدیثی از پدرانت از جدت محمد (ص) روایت کنی؟ما تو را به او سوگند می دهیم. پس امام خواستار توقف استر شد و به غلامانش دستور داد پرده ها را از هودج کنار زنند. چشمان خلایق به دیدار چهره مبارک آن حضرت منور گردید. آن حضرت دو گیسوی بافته شده داشت که بر شانه اش افکنده بود. مردم، از هر طبقه ای ایستاده بودند و به وی می نگریستند. گروهی فریاد می کردند و دسته ای می گریستند و عده ای روی در خاک می مالیدند و گروهی نعل استرش را می بوسیدند. صدای ضجه و فریاد بالا گرفته بود. پس امامان و علما و فقها فریاد زدند: ای مردم بشنوید و به خاطر سپارید و برای شنیدن چیزی که شما را نفع می بخشد سکوت کنید و ما را با صدای ناله و فریاد و گریه خود میازارید. ابو زرعه و محمد بن اسلم طوسی در صدد املای حدیث بودند. پس علی بن موسی الرضا (ع) فرمود: حدیث کرد مرا پدرم موسی کاظم از پدرش جعفر صادق از پدرش محمد باقر از پدرش علی زین العابدین از پدرش حسین شهید کربلا از پدرش علی بن ابی طالب که گفت: عزیزم و نور چشمانم رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: جبرئیل حدیث کرد مرا و گفت شنیدم پروردگار سبحانه و تعالی می فرماید: کلمه «لا اله الا الله »دژ من است. هر که آن را بگوید به دژ من وارد گشته است و آن که به دژ من وارد شده از عذاب من ایمن و آسوده است.

سپس پرده هودج را افکند و رفت. پس نویسندگانی که این حدیث را نوشتند شماره کردند افزون بر بیست هزار نفر بودند. و در روایتی است که بیست و چهار هزار مرکب دان، به جز دوات، در آن روز شمارش شد.

رسیدن امام رضا (ع) به مرو

ابو الفرج و شیخ مفید در تتمه گفتار سابق خویش آورده اند که جلودی آن حضرت را با همراهان خود از خاندان ابو طالب بر مامون وارد کرد. مامون همراهان امام را در یک خانه و علی بن موسی الرضا (ع) را در خانه ای دیگر جای داد. مفید گوید: مامون امام را مورد اکرام و بزرگداشت قرار داد.

مدارک و شواهد معبتری وجود دارد که علی بن موسی الرضا (علیه السلام) وارد قم شده و نشانه هایی از او در محله ی از ین شهر باقی مانده که و در بین مردم مشهور است، ولی با ین حال، مسیر آن حضرت به هنگام عزیمت از مدینه به مرو، به خوبی مشخص نشده و ورود یشان به قم در منابع تاریخی و رویی به اختلاف نقل شده است.

روزشمار حرکت امام رضا(ع) از مدینه تا مرو

امام رضا علیه السلامروز یازدهم ذیقعدة سال 148 ق. در مدینه متولد شد. نام مادرش «تکتم» بود که بعد از تولد حضرت، از طرف امام کاظم علیه السلامطاهره نام گرفت. نام مادر حضرت را «نجمه» نیز گفته اند. نقش انگشتری آن حضرت «ماشاءالله ولا قوة الاّ بالله» بوده است.

امام رضا(ع)و قیامهای علویان

از مهمترین و خطرناکترین شورشهائی که عباسیان با آن روبرو گردیدند،شورش «محمد بن ابراهیم الحسین »معروف به «ابن طباطبا علوی »بود که اداره کننده کارهای او«ابو السرایا السری بن منصور»نام داشت. 

ابن طباطبا،مدینه را به قصد کوفه ترک کرد تا آتش شورش خود را بر ضدعباسیان بر افروزد. مردم کوفه که دیدند دعوت او برای «رضا از آل محمد» [1] 

است، و او برای آنان بیعت می طلبد و میگوید که حکومت باید طبق کتاب خداو سنت پیامبر(ص)و سیره علی(ع)باشد،پیرامون وی گرد آمدند. 

تکیه گاه و امید«ابن طباطبا»در اعلام انقلاب خود،بر اساس پشتوانه پایگاههای مردمی دوستانش بود که مردمی موافق و مؤید خط مکتب امام علی(ع)داشت.این بود پشتوانه ای که از خلال واکنش های نیرومند انقلاب «ابو السرایا»در جهان اسلامی کشف کردیم.

امامان پاک ما در میان مردم و با مردم می زیستند،و عملا به مردم درس زندگی و پاکی و فضیلت می آموختند،آنان الگو و سرمشق دیگران بودند،و با آنکه مقام رفیع امامت آنان را از مردم ممتاز می ساخت،و برگزیده ی خدا و حجت او در زمین بودند در عین حال در جامعه حریمی نمی گرفتند،و خود را از مردم جدا نمی کردند،و به روش جباران انحصار و اختصاصی برای خود قائل نمی شدند،و هرگز مردم را به بردگی و پستی نمی کشاندند و تحقیر نمی کردند...

«ابراهیم بن عباس »می گوید:«هیچگاه ندیدم که امام رضا علیه السلام در سخن بر کسی جفا ورزد،و نیز ندیدم که سخن کسی را پیش از تمام شدن قطع کند،هرگز نیازمندی را که می توانست نیازش را بر آورده سازد رد نمی کرد،در حضور دیگری پایش را دراز نمی فرمود، هرگز ندیدم به کسی از خدمتکاران و غلامانشان بدگوئی کند،خنده ی او قهقهه نبود بلکه تبسم بود،چون سفره ی غذا به میان می آمد همه ی افراد خانه حتی دربان و مهتر را نیز بر سفره ی خویش می نشاند و آنان همراه با امام غذا می خوردند.شبها کم می خوابید و بیشتر بیدار بود،و بسیاری از شبها تا صبح بیدار می ماند و به عبادت می گذراند،بسیار روزه می داشت و روزه ی سه روز در هر ماه را ترک نمی کرد [1] ،کار خیر و انفاق پنهان بسیار داشت، وبیشتر در شبهای تاریک مخفیانه به فقرا کمک می کرد. [2]

«محمد بن ابی عباد»می گوید:فرش آن حضرت در تابستان حصیر و در زمستان پلاسی بود لباس او-در خانه-درشت و خشن بود،اما هنگامیکه در مجالس عمومی شرکت می کرد (لباسهای خوب و متعارف می پوشید) و خود را می آراست. [3]

امام و دوستان

یکی از بخشهای بسیار آموزنده از سیره و امام رضا علیه السلام روش برخورد با شیعیان و دوستان اهل بیت بوده است. امام در برخورد با دوستان کمال دقت را می نمود و درسهای آموزنده ای برای ما به یادگار گذاشت.

* بزنطی می گوید: من از کسانی بودم که به امامت موسی بن جعفر اعتقاد داشتم ولی درباره امامت حضرت رضا علیه السلامدر حال تردید بودم. نامه ای به حضرت نوشتم و از چند مسئله سؤال کردم ولی مهم ترین مسئله ای که در نظر داشتم بپرسم از یادداشت آن غفلت نمودم. جواب همه ای آن مسائل آمد و در آخر نامه اضافه فرموده بودند که مهمترین مسئله خود را فراموش کرده بودی من به امامت آن مولی معتقد شدم بعد خدمت امامعلیه السلام رسیدم عرض کردم: مایلم مواقعی را که از طرف دشمنان برایم خطری نیست راهنمایی بفرمایید منزل شما بیایم. یک روز نزدیک غروب مرکب سواری خود را برایم فرستاد خدمتش رسیدم نماز مغرب و عشاء را با ایشان خواندم بدون اینکه من تقاضا کنم شروع نمودند از مشکلات مسائل یک یک پرده برداشتن و من یادداشت کردم مدتی از شب گذشت در این موقع رو به غلام نمود و فرمود: همان رختخوابی که خودم می خوابم بیاور تا بزنطی در آن بخوابد. از دلم گذشت که کسی در دنیا مانند من نیست. امامعلیه السلام وسیله خود را برایم فرستاد و خدمتش رسیدم پهلویم نشست سپس این همه درباره ام لطف نمود. امام فرمود: احمد! مبادا افتخار کنی بر دوستان خود به واسطه این کار. صعصعه بن صوحان مریض شد، امیرالمؤمنینعلیه السلام به عیادتش رفت، خیلی نسبت به او لطف نمود. دست مبارک بر پیشانی اش گذاشت. وقتی می خواست حرکت کند فرمود: صعصعه مبادا بر دوستان خود به واسطة این کار من افتخار کنی – فانی انما فعلت جمیع ذلک لانه کان تکلیفا لی – من این کارها را که انجام دادم از این جهت است که وظیفه خود می دانم.[1]

امام طبق سیره الهی به نحو احسن از مهمان پذیرائی نمود و هنگامی که دید فکر منحرف کننده ای به ذهن بزنطی آمد به او هشدار داد که در رابطه با کار من بر دیگران مباهات نکنی. زیرا امام وظیفه دینی خود را انجام داده است

نگاهی درس آموز به زندگانی نجمه(س)»

آینه تاریخ همواره حقیقتهایی را به تصویر می کشد که چونان فانوسی فرا راه آدمی قرار گرفته و جدا کننده راه سعادت از شقاوت هستند. این حقایق، اگر چه گاه تلخ و جانکاه و گاه شیرین اند؛ برای اهل بینش و بصیرت که در ژرفای وجود خویش جز حقیقت نمی جویند

راهنمایی بس توانا خواهند بود.

تاریخ و آموزه های زندگانی ائمه(ع) از زیباترین و گویاترین تصویرهای این آینه شفاف و درخشان است. شاید اندک توجه و نظری به اندیشه و عمل این پیشوایان راستین بتواند انسان را از انحرافهای فکری و اجتماعی به «راه مستقیم هدایت» رهنمون کند و به واقع چنین است. معرفت نسبت به اهل بیت(ع) در کتابهای گوناگون به زیور چاپ آراسته شده است. ظرف پرورش و تربیت این بزرگواران، مادران وارسته ای هستند که الگویی عملی برای مادران عصر ما می باشند و ما با آشنا شدن به اندیشه و روحیات و چگونگی رفتار و گفتار آنان، سرمشقی برای پویش راه کمال و سعادت و تربیت فرزندانی امام گونه می یابیم.

یکی از بانوان برجسته تاریخ و مادران نمونه «نجمه» مادر رضای آفرینش، است. بانوی کنیزی که آزادترین عبد خدا را میزبان بود و با عبادات و رفتارهای پسندیده خویش در تاریخ زندگانی ائمه(ع) وارد شده و جاودانه گشت.

امام آیینه تمام زیباییهاست جلوه های جمال و جلال ربوبی در سیمای امام درخششی تام و تمام یافته است. امام نمونه انسان کامل در مسیر صعودی و پرواز شکوهمند به سوی نیکیها و خوبیهاست. آنچه در روایات از صفات و القاب گوناگون برای امام بیان شده، هر یک ظهوری از جلوه های نورانی امامت است که ابعادی از سیمای معنوی و ملکوتی اش را فرا راه حق جویان و عارفان قرار می دهد. بر این اساس به بخشی از صفات هشتمین امام معصوم(ع) می پردازیم و پرتوی از انوار رضویه را که در نامهای آن بزرگوار تجلی یافته است به نظاره می نشینیم.

شیخ صدوق در کتاب عیون اخبارالرضا می نویسد: امام هشتم(ع) را با القاب زیر یاد می کردند: 1. رضا 2. صادق 3. صابر 4. فاضل 5. قرة اعین المؤمنین «نور چشم مؤمنان »6. غیظ الملحدین «مایه خشم منکران خدا». ⁽¹⁾ و در بعضی از روایات به آن حضرت «عالم آل محمد(ص)» لقب داده شده است.

طلوع آفتاب هشتمین فروغ امامت

حضرت امام رضا(ع) یکی از دوازده فروغ امامت است که معارف معنوی قرآن و عترت را در مواقع مقتضی به اصحاب و شاگردان خویش تعلیم می داد و زمانی در پاسخ به پرسش ها پرتو افشانی می فرمود و نیز از طریق مباحث علمی و احتجاجات عقیدتی، کلامی و برهانی افاضه می فرمود، چنین برنامه هایی موجب گردید تا فرهنگ و اندیشه اسلامی، غنی و پربار گردد، باورها و ارزش های دینی صیانت شود. آن ستاره هشتم هدایت از عمده ترین پایه های دیانت و جوشان ترین چشمه های حکمت و یقین به شمار می رود که اسرار نبوت، ودایع رسالت و امامت بعد از پدر بزرگوارش حضرت امام کاظم(ع) به ایشان انتقال یافت. حضرت علی بن موسی الرضا(ع) فرزند پیشوای پاک و پارسایی است که در فرصت های مقتضی به رغم اختناق، فشارهای سیاسی و توطئه های گوناگون خلفای خلافکار معاصرش، به نشر احکام و معارف الهی پرداخت و میراث گرانقدری از فرهنگ سترگ اهل بیت(ع) را در دسترس علاقه مندان، در اعصار بعد قرار داد.

یَا أَیُّهَا الْعَزِیزُ مَسَّنَا وَأَهْلَنَا الضُّرُّ وَجِئْنَا بِبِضَاعَةٍ مُّزْجَاةٍ فَأَوْفِ لَنَا الْکَیْلَ وَتَصَدَّقْ عَلَیْنَآ إِنَّ اللّهَ یَجْزِی الْمُتَصَدِّقِینَ ﴿یوسف۸۸﴾
آقای ما!کریم اهل البیت علیهم اسلام ! جدّ بزرگوارتان صلّی الله علیه و آله دراین ماه سفارش به صدقه نموده است. و لبهای ما در این شبها مترنم خواهد بود به این جمله که :
کریم کاری به جز جود و کرم نداره...
و البته ما محتاجیم و هیچ چیزی هم نداریم،هیچ؛
اصلا زشت می دانیم که وقتی به در خانه ی کریمی برویم چیزی ببریم جز فقر و بدبختی، و البته دستی تهی؛
این راهم از پدر بزرگوارت، از شهید لیلة القدر ، از مولایمان امیرالمومنین علی علیه السلام آموختیم که بر کفن سلمان نوشت:(1)
وَفَدت عـلی الکریم بِغیرِ زادٍ

مِنَ الحسناتِ وَالقلبِ السَّلیم
وحَملُ الزّاد اَقبح کلِّ شیءٍ

اذا کـــان الوفــود علی الکریم
و شنیده ام سایقه ی جود و کرمت را ای کریم:
روزى بر گروهى تهیدست مى گذشتی و آنان پاره هاى نان را بر زمین نهاده ، روى زمین نشسته بودند و مى خوردند ، چون شما را دیدند گفتند : اى پسر رسول خدا ! بیا و با ما هم غذا شو ! به شتاب از مرکب به زیر آمدی و فرمودی : خدا متکبران را دوست ندارد و با آنان به خوردن غذا مشغول شدی .
سپس همه آنان را به میهمانى خود دعوت کردی ، هم به آنان غذا دادی و هم لباس. (2)
و شنیده ام که:
مردى از شما چیزى خواست؛ پنجاه هزار درهم و پانصد دینار به او عطا فرمودی ،و امر فرمودی : کسى را براى حمل این بار حاضر کن ، چون کسى را حاضر کرد ، رداى خود را به او دادی و چنین گفتی : این هم اجرت باربَر ! (3)
و باز هم شنیده ام که :
عربى به محضر امام شما آمد . فرمودید : هرچه ذخیره داریم به او بدهید؛ بیست هزار درهم بود ، همه را به عرب دادند ، گفت : مولاى من ! اجازه ندادى که حاجتم را بگویم و مدیحه اى در شأنت بخوانم ، شما در پاسخش اشعارى انشا فرمودید به این مضمون : بیم فروختن آبروى آن کس که از ما چیزى مى خواهد موجب مى شود که ما پیش از درخواست او بدو ببخشیم . (4)
و برایم گفته اند که :
روزى غلام سیاهى را دیدی که گرده نانى در پیش نهاده یک لقمه مى خورد و یک لقمه به سگى مى دهد ، از او پرسیدی : چه چیز تو را به این کار وا مى دارد ؟ گفت : شرم مى کنم که خود بخورم و به او ندهم ؛
فرمودی : از اینجا حرکت نکن تا من برگردم . خود نزد صاحب آن غلام رفتی ، او را خریدی ، باغى را هم که در آن زندگى مى کرد خریدی ، غلام را آزاد کردی و باغ را بدو بخشیدی . (5)
الله اکبر
کلام آخر آقاجان،وقتی که این روایت را می بینم تنم می لرزد و اشک در چشمانم حلقه می زند:
بحار الأنوار عن نجیحٍ : رَأیتُ الحَسَنَ بنَ علِىٍّ علیهما السلام یأکُلُ وبَیْنَ یَدَیْه کَلْبٌ، کُلّمَا أکَلَ لُقمَةً طَرَحَ للکَلْبِ مِثلَهَا، فَقُلْتُ لَهُ : یَابْنَ رَسُولِ اللّه ِ ، أ لاَ أرْجِمُ هذَا الکَلْبَ عَنْ طَعَامِکَ ؟ قَالَ : دَعْهُ ، إنِّى لَأسْتَحْیِى مِنَ اللّه ِ عزّ وجلّ أنْ یَکُونَ ذُو رُوحٍ یَنْظُرُ فِى وَجْهِى وأنَا آکُلُ ثُمَّ لاَ اُطْعِمُهُ . (6)
بحار الأنوار ـ به نقل از نجیح ـ : دیدم حسن بن علی علیه السلام غذا می خورْد ودر برابرش سگی بود، هر لقمه ای که می خورد به همان اندازه هم جلوی سگ می انداخت. به ایشان عرض کردم: یا بن رسول اللّه ! این سگ را از کنار غذای شما دور نکنم؟ فرمود: به حال خودش بگذار؛ من از خداوند عزّ وجلّ شرم می کنم که مشغول خوردن غذا باشم وجانداری به صورت من نگاه کند وبه او غذا ندهم.
 

پی نوشت ها :
 

1 - مضمون شعر اینست که: بی زاد و توشه ای از حسنات و قلب سلیم به مهمانی کریم آمده ام. و زشت ترین کار اینست که در مهمانی کریم با خود توشه ببری.

2و3و4و5 - عرشیان فرش نشین_شیخ حسین انصاریان
6 – میزان الحکمة حدیث 704

منبع: saghielabteshne.blogfa.com
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سایت :aroo1363

محدثه 

حديث به معناي سخن معصوم است يا آنچه گوياي سخن، كار يا سيره او باشد. و روشن است كه نقل سخنان معصومين (علیهم السّلام) بيشترين خدمت را به حفظ روش و سيره و كردار آنان انجام مي‌دهد. برهمين اساس ارزش والايي در كلام معصومان براي آنان كه با نقل سخنان معصومان، گفتارشان را جاودانه نگاه مي‌دارند، مي‌يابيم. تشويق به حفظ و ترويج حديث و سخن معصومان از زمان خود پيامبراكرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) شروع شد و حضرت مي‌فرمود: 
من تعلّم حديثين اثنين ينفع بهما نفسه او يعلمهماغيره فينتفع بهما كان خيراً له من عبادة ستّين سنة 
آنكه دو سخن فرا گيرد و خود از آن سود برد، يا به ديگران بياموزد تا سود برند، برايش بهتر از شصت سال عبادت است. 
از اين روي اهل بيت(علیهم السّلام) مسلمانان را به فراگيري نشر احاديث ترغيب مي‌كردند تا افكار و انديشه‌هاي آنان در گستره وسيع‌تري پخش گردد. ارزش اين كار را آنگاه مي‌توان درك كرد كه بدانيم دشمنان اهل بيت از همان روزهاي وفات پيامبر به بعد به شدت با اشاعه حديث وسخن معصومان به صورت شفاهي يا كتبي به مخالفت برخاستند و در اين ميان به خصوص براي شيعيان مشكلات زيادي ايجاد كردند، از اين روي در زماني كه حضرت فاطمه معصومه (سلام لله علیها) به نقل حديث مي‌پردازد، در ميان زنان تنها بانوان محدودي موفق مي‌شوند در آن فضاي اختلاف آلود لب به سخن گشايند و سخناني از معصومان را براي مردم باز گويند. 

احاديث حضرت معصومه (سلام لله علیها) 

تنها چند حديث از اين بانوي موسوي به دست ما رسيده است كه عبارتند از: 

1ـ حديث غدير 

من كنت مولاه فعليّ مولاه 
هركه من مولاي او هستم، علي مولاي اوست. 

2ـ حديث غدير و حديث منزلت. 

أنسيتم قول رسول الله(صلّی الله علیه و آله و سلّم) يوم غديرخم: من كنت مولاه فعلي مولاه 
و قوله (صلّی الله علیه و آله و سلّم): انت مني بمنزلة هارون من موسي (علیه السّلام) . 
حضرت فاطمه معصومه(سلام لله علیها) به نقل از حضرت فاطمه زهرا(سلام لله علیها) فرمود: آيا فراموش كرديد سخن رسول خدا را كه در روز غديرخم فرمود: من مولاي هركه هستم، علي هم مولاي او است. و فرمود: تو(علي) براي من مانند هارون براي موسي هستي. 

3ـ دوست داران علي(علیه السّلام) 

حضرت فاطمه معصومه(سلام لله علیها) از فاطمه زهرا(سلام لله علیها) روايت مي‌كند كه: پدرم رسول خدا فرمود: شبي كه مرا به آسمان ـ معراج ـ بردند، داخل بهشت شدم. در آنجا خانه‌اي از دُرّ سفيد ديدم كه وسط آن خالي بود. آن خانه دري داشت كه با دُر و ياقوت مزين شده روي آن پرده‌اي بود. وقتي سرم را بلند كردم ديدم بر بالاي آن نوشته‌اند: «لااله الاالله محمد رسول الله علي ولي القوم» خدايي را جز الله نيست، محمد فرستاده خدا و علي سرپرست قوم (مسلمانان) است. و به روي پرده نوشته بودند: 
بخٍ بخٍ من مثلُ شيعة عليٍّ! 
به به چه كسي همسنگ شيعه علي (علیه السّلام) است! 
وقتي داخل خانه شدم، قصري ديدم كه از عقيق سرخ بود و وسط آن خالي بود. اين خانه نيز دري داشت كه پرده‌اي مزين به زبرجد سبز بر آن آويخته بودند. وقتي سربلند كردم ديدم بر فرازش نوشته‌اند: 
محمد رسول الله علي وصي المصطفي، محمد فرستاده خدا و علي جانشين مصطفي (پيامبر) است. و بر روي پرده نوشته بودند: بشّر شيعة‌عليٍ بطيب المولد: شيعيان علي را به پاكزادي بشارت بده. 
وقتي داخل شدم با قصري ديگر رو برو شدم كه از زمرد سبز بود و زيباتر از آن را هرگز نديده بودم. دري از ياقوت قرمز داشت كه با انواع لؤلؤها تزيين شده بود و بر فراز پرده‌اي كه بر او نوشته بودند: 
«شيعة عليٍّ هم الفائزون»، شيعيان علي رستگارانند. 
گفتم: اي دوست من جبرييل! اين كاخ از آن كيست؟ جواب داد: «يا محمد لابن عمّك و وصيّك علي بن ابي‌طالب (علیه السّلام) يحشرالناس كلهم يوم القيامة حفاة عراةً الا شيعةُ عليٍ و يدعي الناس باسماء امهاتهم ما خلا شيعة علي فانهم يدعون باسما آبائهم» 
يا محمد اين خانه از آن پسر عمو و جانشين تو، علي بن ابي طالب است كه هركس در روز قيامت عريان محشور شود، جز شيعيان علي و همه با نام مادر خطاب شوند اما شيعيان علي را با نام پدر صدا مي‌زنند.» 
از جبرييل در باره راز آن پرسيدم گفت: «لانهم احبُّوا عليّاً خطاب مولدهم» چون علي را دوست داشتند، ولادتشان از راه حلال صورت گرفت. 

4ـ شهادت براي دوستان آل محمد 

«الا من مات علي حب آل محمد مات شهيداً» 
فاطمه زهرا(سلام لله علیها) به نقل از پيامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: 
بدانيد، آن كه با محبت آل محمد بميرد، شهيد از دنيا رفته است. 

5ـ طهارت امام حسين(علیه السّلام) 

لما سقط الحسين من بطن امه و كنت ولّيتُها قال النبي (صلّی الله علیه و آله و سلّم): يا عمةَ هلُميّ اليّ اِبني فقلتُ يا رسول الله انّا لم نُنَضلّفهُ بعدُ. فقال: يا عمه انتِ تُنظّفه ان الله تبارك و تعالي قد نظفه و طهّرهُ. 
به نقل از صفيه فرمود: آنگاه كه امام حسين از مادر متولد شد من پرستارش بودم. پيامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: اي عمه فرزندم را بياور. گفتم: يا رسول الله ما او را پاك نكرده‌ايم، فرمود: اي عمه تو مي‌خواهي او را پاك كني، خداوند او را پاكيزه و مطهر كرده است. 
6ـ حضرت معصومه (سلام لله علیها) وقتي در ساوه مريض شد، به همراهانش فرمود: مرا به قم ببريد زيرا از پدرم [موسي الكاظم(علیه السّلام) [شنيدم كه فرمود: قم مركز شيعيان ما است. 
آنچه از اين احاديث به دست مي‌آيد لزوم پرداختن به اهل بيت و مخصوصاً بيان جايگاه علي(علیه السّلام) در آن برهه از تاريخ بوده است. چه محتواي اين احاديث در باره قدر و منزلت اهل بيت(علیهم السّلام) است و نشان مي‌دهد حضرت معصومه(سلام لله علیها) با شناساندن مقام اميرمؤمنان(علیه السّلام) از زبان رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) مي‌خواهد جامعه آن عصر را به جريان اسلام راستين و تشيع سوق دهد. 

شفيعه 

يكي ديگر از فضايلي كه حضرت معصومه(سلام لله علیها) به آن دست يافت، مقام شفاعت است. روايتي كه امام صادق(علیه السّلام) قبل از تولد حضرت معصومه(سلام لله علیها) بيان فرمود دليل اين بدانيد بهشت هشت در دارد كه سه در به سوي قم است. بانوي از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسي در آنجا رحلت مي‌كند و با شفاعت او همه شيعيان ما وارد بهشت مي‌شوند. 
پدر بزرگوار آيت الله العظمي مرعشي نجفي در عالم رؤيا ديد كه به محضر امام معصوم رسيده است. امام به ايشان فرمود :

عليك بكريمة‌اهل‌البيت 

مقام است. حضرت فرمود: «الا و انّ قم الكوفةُ الصغيرة الا انّ للجنة ثمانية ابوابٍ ثلاثةٌ منها الي قم تقبض فيها امراةٌ من ولدي اسمها فاطمة بنت موسي تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة باجمعهم.» 
آگاه باشيد كه قم «كوفه كوچك»است. بدانيد بهشت هشت در دارد كه سه در به سوي قم است. بانويي از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسي در آنجا رحلت مي‌كند و با شفاعت او همه شيعيان ما وارد بهشت مي‌شوند. 
از اين روايت علاوه بر اثبات مقام شفاعت حضرت معصومه(سلام لله علیها) فراگير بودن آن نيز روشن مي‌شود. 
به اعتقاد شيعيان، شفاعت يكي از ضروريات مذهب است و آنان كه به مراتب عالي انساني دست مي‌يابند، مي‌توانند در قيامت مؤمنان گناهكار را با شرايط خاص شفاعت كنند و پشتوانه اين اعتقاد آيات قرآن و روايات ائمه معصومين است. 
رسول اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) بالاترين جايگاه شفاعت را در قيامت برعهده دارد و قرآن كريم از آن به عنوان مقام محمود ياد كرده است. اما بعد از رسول اكرم بالاترين جايگاه در شفاعت از آن حضرت زهرا(سلام لله علیها) و حضرت فاطمه معصومه (سلام لله علیها) است. به هنگام ازدواج حضرت فاطمه(سلام لله علیها) جبرييل پارچه‌اي آورد كه بر آن نوشته شده بود: خداوند مهريه فاطمه را شفاعت گنهكاران امت محمد قرار داد.حضرت فاطمه(سلام لله علیها) نيز به هنگام شهادت وصيت كرد تا آن پارچه را در كفن او قرار دهند و فرمود: وقتي روز قيامت شود، اين سند شفاعت را به دست گرفته، گناهكاران امت پدرم را شفاعت خواهم كرد. بعد از ائمه معصومين هيچ يك از اولياءِ الهي مقام شفاعتي چون فاطمه (سلام لله علیها) را ندارد و در گستردگي مقام شفاعت وي همان بس كه امام صادق(علیه السّلام) فرمود: با شفاعت او همه شيعيان ما وارد بهشت خواهند شد. علاوه بر آن در متن زيارتنامه حضرت معصومه (سلام لله علیها) نيز كه داراي سند و به عبارت ديگر روايت از امام رضا(علیه السّلام) است نيز همين مقام (شفاعت) وي توجه ما را به خود جلب مي‌كند. آنجا كه مي‌خوانيم «يا فاطمه اشفعي لي في الجنة فان لك عندالله شأناً من الشأن اي فاطمه ما را در بهشت شفاعت كن. 
مويد سوم روايات فراواني است كه ثواب زيارت اين بانوي شفيعه را بهشت قرار داده‌اند كه بي گمان مي‌توان گفت شفاعت اين بانوي گرانقدر براي زائران عارف خود زمينه بهشتي شدن آنها را فراهم خواهد ساخت از جمله آن روايات را مي‌خوانيم: 
1ـ علامه مجلسي در بحار الانوار مي‌نويسد: امام رضا(علیه السّلام) فرمود: «من زارها فله الجنة»، هركس او را زيارت كند بهشت براي او است. و فرمود «من زارالمعصومه بقم كمن زارني» و فرمود: «من زارها عارفاً بحقه فله الجنة» 
2ـ امام جواد(علیه السّلام) فرمود: «من زارقبر عمتي بقم فله الجنة» آنكه قبر عمه‌ام در قم را زيارت كند بهشت براي او است. 
3ـ امام صادق (علیه السّلام) فرمود: «ان زيارتها تعادل الجنة» زيارت او همسنگ بهشت است. و فرمود: من زارهاوجبت له الجنة، آنكه او را زيارت كند، بهشت براي او واجب مي‌شود. 
محدث قمي روياي صادقه‌اي ديده است كه جايگاه بلند شفاعت حضرت معصومه را نشان مي‌دهد. وي كه در تيمچه بزرگ قم به مناسبت ايام فاطميه بر فراز منبر رفته بود فرمود: شبي ميرزاي قمي را در عالم رؤيا ديدم از او پرسيدم: آيا شفاعت اهل قم به دست حضرت معصومه(سلام لله علیها) است؟ او قيافه‌اش را درهم كشيد و فرمود: شفاعت اهل قم با من است. شفاعت عالم با حضرت معصومه(سلام لله علیها) است. 

معصومه 

از ديگر مراتبي كه فاطمه معصومه (سلام لله علیها) به آن دست يافت مقام عصمت بود. تا آنجا كه يكي از القاب وي به اين ويژگي‌اش اختصاص يافت. بر اساس روايتي كه محمد تقي خان سپهر (متوفي1297 ه•• ق) در ناسخ التواريخ از امام رضا(علیه السّلام) نقل كرده است. امام رضا(علیه السّلام) به اعتقاد شيعيان، شفاعت يكي از ضروريات مذهب است و آنان كه به مراتب عالي انساني دست مي‌يابند، مي‌توانند در قيامت مؤمنان گناهكار را با شرايط خاص شفاعت كنند و پشتوانه اين اعتقاد آيات قرآن و روايات ائمه معصومين است. 
ضمن حديثي لقب معصومه را در باره حضرت فاطمه به كار برد و فرمود:« من زارالمعصومة بقم كمن زارني» آنكه معصومه را در قم زيارت كند گويا مرا زيارت كرده است. ذبيح ا... محلاتي نيز در رياحين الشريعه همين روايت را به نقل از كاملا الزيارات‌نقل كرده است و به اين ترتيب نوعي از مقام عصمت را براي وي ثابت كرده‌اند. اما اصل مقام عصمت بر اساس اجماع شيعه به تمام پيامبران و امامان و فرشتگان تعلق دارد و آنان از هرگناه و خطا عمداً يا سهواً به دور هستند. بالاترين نوع عصمت (دوري از گناه كبيره و صغيره و دوري از ترك اولي) به پيامبر، فاطمه زهرا و امامان تعلق دارد، و در مراتب ديگر، اوليا ديگر الهي مانند حضرت زينب، حضرت ابوالفضل و فاطمه معصومه(سلام لله علیها) و... قرار دارند. 

كريمه 

اين مقام براي حضرت فاطمه معصومه(سلام لله علیها) آنچنان شهرتي يافته است كه عموم محققان و محدثان از وي به نام فاطمه معصومه ياد مي‌كنند. محدث قمي هنگام بحث از دختران موسي بن جعفر(علیه السّلام) مي‌نويسد:... برحسب آنچه به ما رسيده، افضل آنها سيده جليله معظمه فاطمه بنت امام موسي (علیه السّلام) معروف به حضرت معصومه است. علامه شيخ محمد تقي شوشتري نيز از حضرت به نام معصومه ياد مي‌كند و مي‌نويسد: در ميان فرزندان امام كاظم (علیه السّلام) با آن همه كثرتشان بعد از امام رضا(علیه السّلام) كشي همسنگ حضرت معصومه (سلام لله علیها) نبود. 
رؤياي صادقه‌اي كه پدر بزرگوار آيت الله العظمي مرعشي نجفي ديده‌اند نيز در تأييد همين مقام است. وي كه سيد محمد مرعشي نام داشت و از نسابه‌هاي گرانقدر بود، علاقه داشت به هر صورت ممكن قبر شريف حضرت فاطمه زهرا(سلام لله علیها) را بداند. براي اين كار ختم مجربي را انتخاب و چهل شب آن را خواند.شب چهلم در عالم رؤيا ديد كه به محضر امام معصوم (امام باقر يا صادق (علیه السّلام)) رسيده است. امام به ايشان فرمود:
(عليك بكريمة‌اهل البيت)برتو باد كه به كريمه اهل بيت تمسك بجويي.
وي كه تصور كرده بود منظور حضرت، فاطمه زهرا(سلام لله علیها) است، مي‌گويد، بله من نيز مي‌خواهم قبر شريف حضرت زهرا را بدانم تا بتوانم زيارت كنم كه امام مي‌فرمايد: منظور من قبر شريف حضرت معصومه (سلام لله علیها) در قم است. و آنگاه فرمود: به جهت مصالحي خداوند اراده فرمود محل قبر شريف حضرت زهرا(سلام لله علیها) مخفي باشد لذا قبر حضرت معصومه را تجليگاه قبر شريف حضرت زهرا(سلام لله علیها) قرار داد.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : sm1372

سرت را به شيشه پنجره تكيه داده‌اي. ماشين هرلحظه به شهر نزديك‌ترمي‌شود، دلت هواي او را كرده بود كه پا در سفر گذاشتي. از بلنداي جاده به شهر خيره مي‌شوي نگاهت از روي ساختمان‌ها مي‌گذرد. چشمان تشنه‌ات در التهاب عطش مي‌سوزند. چيزي را مي‌كاوند كه خود نمي‌داني. در تابش نور آفتاب تشعشع خيره‌كننده «گنبد طلايي» حرمش چشمانت را به آتش مي‌كشد. نگاه تشنه‌ات بر روي گنبد قفل مي‌شود، مي‌ماند. گويي به آنچه مي‌طلبيده رسيده است... 

مطاف ملائكه الله 
 

جذبه محبت كريمه، امان فكر كردن به غير را از تو گرفته است. توان ايستادن نداري، تا لحظه‌اي ديگر بر دروازه حرمش خواهي بود. بيقرار، بيخود از خود، دل هواي پرواز مي‌كند، بي‌تاب از ماندن. چشم‌ها بهانة باريدن مي‌گيرند. زبان زمزمه نيايش پيدا مي‌كند و دست‌هايت تشنة قنوت دعا مي‌شوند. ضرباهنگ قلبت با پايت درهم مي‌آميزد، كسي تو را به خود مي‌خواند... 

اذن دخول 
 

بر آستان در كه پا مي‌گذاري بي‌اختيار دلت مي‌لرزد. حس مي‌كني در دريايي از نور غوطه‌ور شده‌اي. «صحن و سراي» باصفايش روح تو را سرشار از لطافت و مهر مي‌كند. «كبوتران حرم» اين ساكنان هميشگي دسته‌دسته بر گرد حرم طواف مي‌كنند و به او سلام مي‌دهند. دست بر سينه مي‌گذاري، صداي هق‌هق قلبت را مي‌شنوي. و بي‌اختيار اشك ورود به حرمش را از خدا و پيامبر و ملائكة الله و خود كريمه مي‌طلبي، چرا كه ورود به اين مكان مقدس بي‌اجازه نشايد. ديگر تاب ايستادن نداري، وارد مي‌شوي و خود را در جاري آب حرمش تطهير مي‌كني... 

ضريح، لحظه‌اي تا بي‌نهايت... 
 

كفش‌هايت را كه به «كفش داري» مي‌سپاري ديگر خودت نيستي كه پيش مي‌روي. اكنون لبريز از شور و عطشي. تشنه‌اي هستي كه هرلحظه به آب نزديكتر مي‌شود. اما تو هرچه از درياي عشق اهل‌بيت بنوشي تشنه‌تر خواهي شد. نگاهت بر روي «ضريح» قفل مي‌شود. دل و ديده از اختيار بيرون مي‌رود و بر زبانت جاري مي‌شود: السلام‌عليك يا بنت رسول‌الله(ص)... 
بي‌اختيار به ‌طرف ضريح كشيده مي‌شوي. شرمنده و خجل از اعمالت اما اميدوار به «شفاعتش» پا پيش مي‌گذاري. فرياد در حنجره‌ات خشكيده و غمي غريب روي دلت سنگيني مي‌كند. نفست بند آمده است. دستت را به پنجره ضريح گره مي‌زني. جاذبه‌اش تو را به نزديك‌تر مي‌خواند. پيشاني‌ات كه سردي ضريح را مي‌چشد داغ دلت آرام از جا كنده مي‌شود. هرچه بلدي زمزمه مي‌كني به تمام اولياء متوسل مي‌شوي آنها را شفيع مي آوري و زبانت با تك‌تك واژه‌ها زيارتنامه معاشقه مي‌كند و دلت ناگفته‌هايش را بيرون مي‌ريزد. آتشفشان چشمانت مي‌جوشد و سيلاب اشك به پهناي صورتت مي‌دود حس مي‌كني كه پوستة قلبت ترك برداشته است در امتداد اين لحظه‌هاي سرخ و سبز احساس غريب اما خوش به تو دست مي‌دهد. دوست داري كه سال‌ها در همين‌لحظه بماني و اين لحظه به بي‌نهايت متصل شود... 

كريمه، كوثر كوير... 
 

و معصومه معصومه است. فاطمه، كريمه اهل‌بيت، كوثر كوير و قبلة همة دل‌هاي شيفته ولايت، آشناي دور و نزديك و بزرگ و كوچك. دختر هفتمين و خواهر هشتمين خورشيد ولايت، زيارتش بهانه نمي‌خواهد كه حرمش خانة محبان است و حريمش كعبة عاشقان. و عشق عشق است مسلماني و زنديقي نيست. آنان كه هر روز جرعه‌جرعه «اكسير ولايت» را از جام مشبك‌هاي ضريحش مي‌نوشند دوري او را نمي‌توانند تحمل كنند در جوارش سكنا مي‌گزينند تا جان‌هاي عطشناك و كويري خود را از محبت او سيراب كنند. خدا كند قدر اين بانو را بدانيم. 
منبع: قدر شماره: 23

در زمينه مقام حضرت معصومه عليهاالسلام در بين علما گفته‎ها فراوان است که به صورت فهرست‎وار به نمونه‌هايي اشاره مي‌کنيم:
1ـ صدرالمتألهين شيرازي: هر گاه شبهه‌اي برايم پيش مي‌آمد کنار قبر حضرت معصومه عليهاالسلام در قم (از کهک) مي‌آمدم و از آن حضرت استمداد مي‌کردم و شبهه فلسفي من حل مي‌شد.(1)
2ـ شيخ عباس قمي: افضل دختران حضرت موسي بن جعفر سيده جليله معظمه فاطمه بنت امام موسي بن جعفر(عليهماالسلام) معروفه به حضرت معصومه است که مزارش در بلده طيّبه قم است.(2)
3ـ آية‌ الله بروجردي: شاه وقت عربستان از آية ‌الله بروجردي درخواست ملاقات مي‌کند، ايشان درخواست ملاقات را رد مي‌کند و مي‌فرمايد: اين شخص اگر قم بيايد به زيارت حضرت معصومه عليهاالسلام نرود توهين به آن حضرت خواهد شد و من تحمّل آن را ندارم به هيچ وجه.(3)
4ـ آية الله اراکي: نامبرده در مقدّمه حاشيه «دُررالاصول» مي‌نويسد: «هر چند به خاطر کمي استعداد و اندک بودن وقت، من شايسته اين کار (نوشتن حاشيه) نبودم ولي با تکيه به توجّه حضرت فاطمه (عليهاالسلام) اين کار را در جوار اين بقعه منوره و با توسّل به لطف و عنايت آن بزرگوار انجام دادم... .»(4)
5ـ آية ‌الله مرعشي: معظم له هنوز در قيد حيات بود، فرمود: تا کنون شصت سال است که هر روز من اولين زائر حضرتم.(5)
6ـ علامه طباطبائي(ره): هنگام روزه پيش از افطار به حرم ملکوتي کريمه اهل بيت حضرت معصومه مشرف مي‌شد و با بوسه بر مزار آن بانوي بزرگ عالم اسلام روزه خود را مي‌گشود.(6)
7ـ آية ‌الله گلپايگاني: طلاب عزيز بر شماست که قصد را خالص کنيد و ارتباط مداوم خود را با ائمه اطهار عليهم السلام مخصوصاً حضرت صاحب و مولايم حضرت ولي ‌عصر(عج) تداوم بخشيد و کثرت تلاوت قرآن کريم و ادعيه صالحه و عرض اخلاص و ادب به دُخت حضرت موسي بن جعفر(عليهماالسلام) و اينها همه رمز موفقيّت و توفيق در راه ادامه تحصيل ما است.(7)
حسن ختام را اشعاري از آية‌ الله صافي گلپايگاني قرار مي‌دهيم:
اين بارگه که خاک درش مشک ازفر است 
بويش چو بوي خلد برين روح‎پرور است 
درا الشفا و عقده‎گشا و فرح فزاست
باب امان ز محنت فرداي محشر است 
طور حضور و مطلع نور و مطاف حور
آرامگاه دختر موسي بن جعفر است 
خاتون دين پناه که برهان عزّتش
هر صبح و شام صيحه الله اکبر است 
هر کس دري به خانه و راهي گزيده است
چشم اميد لطفي صافي بر اين در است 

پي نوشت : 

1- حسين مظاهري، جهاد با نفس، ج 4، ص 185.
2- منتهي الآمال، ص 844.
3- مجله حوزه، شماره 43.
4- بارگاه معصومه، همان، ص 110.
5- همان، ص 119، فروغي از کوثر، ص 55.
6- جواد محدثي، پيام زن، ص 17، شماره 11، بهمن 71.
7- وصيت نامه آية‌الله گلپايگاني، ص 2.

منبع:پاسدار اسلام، آذر 1385، شماره 300
/س

چرايي ازدواج نکردن دختري که از انسان بهشت مي سازد
 بانويي بودند 28 ساله که به فرمان برادر خود به ايران آمدند و ميانه راه، در شهر قم رحلت کردند. مجرد بودند و روايت است بهشت نصيب کسي است که ايشان را زيارت کند. اين مطالب را درباره حضرت فاطمه معصومه (س) مي دانيم اما اغلب برايمان محل سوال است که چرا ايشان مجرد بودند؛ آن هم با عرف و فرهنگ اعراب در آن روزگار و اينکه هيچ کس از اهل پيامبر (ص) به زندگي طبق سنت ايشان نزديک تر نيست. مگر نه اينکه پيامبر (ص) فرمودند ازدواج سنت من است. خيلي ها از چرايي اين قضيه بي اطلاع هستند يا در پاسخ تنها به اين روايت بسنده مي کنند که ايشان شخصيتي والا داشتند و کسي همسنگ ايشان براي ازدواج وجود نداشته است. براي بررسي اين موضوع پاي سخنان حجت الاسلام و المسلمين سيد محمد حسن مخبر، محقق و پژوهشگر حوزه دين؛ فروغ نيلچي زاده، کارشناس ارشد فلسفه و حکمت از مدرسه عالي شهيد مطهري و مريم معين الاسلام، استاد حوزه و دانشگاه و همچنين مولف و محقق در مسائل زنان و مسائل تربيتي و مهدويت نشستيم. همچنين به اين مساله هم پرداخته شد که شهر قم به دليل وجود بارگاه حضرت معصومه (س) داراي عظمت است، يا شرف اين مکان باعث شد که تقدير ايشان دفن شدن در اين شهر باشد.

نزديك تر از اسم اعظم

وجود مبارك امام عسكري فرمود: بسم الله الرحمن الرحيم اقرب الي اسم الله الاعظم من سواد العين الي بياضها(1). يعني اگر اسم اعظمي شنيده ايد، كلمه طيبه بسم الله الرحمن الرحيم به اسم اعظم، نزديكتر از سياهي چشم به سفيدي چشم است. وقتي گفتند نزديكتر، نظير دني فتدلي. فكان قاب قوسين اوادني(2)، يعني لفظ رسا نيست. آنقدر اين كلمه طيبه به اسم اعظم نزديك است كه در فضاي مردمك چشم، سياهي به سفيدي نزديك است. اين يك سخن كساني كه راهيان اين راهند، مي گويند: مومن خالص با «بسم الله الرحمن الرحيم» كاري مي كند كه ذات اقدس اله با «كن» همان كار را انجام مي دهد. 
يعني اگر كسي عبد محض خداي سبحان شد، به اذن خداي سبحان چونان عيساي مسيح، هم ازگل به صورت پرنده مي سازد به اذن او، و هم در او مي دمد به اذن او، و هم آن طائر پر مي كشد به اذن او. 
تنفخ فيها فتكون طيراً باذني و اذا تخلق من الطين كهيئه الطير باذني، فتنفخ فيها باذني فتكون طيراً باذني(3). به اذن خدا، مرده را زنده مي كند؛ تحي الموتي باذني (4). به اذن خدا پرنده مي آفريند، باذني. به اذن خدا كار نفخت فيه من روحي (5) را انجام مي دهند. مانند آن. لذا گفتند: بسم الله الرحمن الرحيم از عبد محض، به منزله كن از ذات اقدس اله است. يعني همان كار را خليفه خدا به اذن خدا انجام مي دهد. اين مطلب دوم. 
مطلب بعدي آن است كه ذات اقدس اله درباره كار اين ذوات قدسي نهايت حرمت را رعايت مي كند و مهم ترين آيات قرآن را درباره سيره و سنت اهل بيت نازل مي كند. راز نزول برجسته ترين آيات درباره كارهاي اين ذوات مقدس چيست؟ اينها مگر چه كردند و چه مي كنند؟

برای ریحانه (رهنمودهایی برای دختران جوان )





ویژگی های دختران شایسته

در هر جامعه ای تعریف خاصی از خوبی و بدی می شود
و معیارهای ویژه ای برای شایستگی مطرح است:

1.با خود و دیگران به نوی، سازگاری نسبی داشته باشد
(البته با حفظ حریم و حرکت در مدار خود و عدم اجازه سوء استفاده دیگران از او).

2.به مسئولیت و وظایف شرعی و اجتماعی خود
آشنا باشد و آنها را رعایت کند.

3.احساسات و عواطف خود را به خوبی هدایت نموده،
تعادل نیروهای احساسی و عقلانی خود را حفظ کند
و اجازه سوء استفاده از احساساتش را، به دیگران ندهد.

4.در روابط عاطفی با دوستان و همسالان هم جنس خود،
به دوستی های افراطی کشیده نشود.

5.گریز از نامحرم و حفظ حریم در
رفت و آمدهای خانوادگی با خویشاوندان و...

خلاصه، دختر شایسته کسی است:
که بلند نظر، ثابت قدم، خودساخته، عفیف، باحیا و خوش اخلاق باشد.

ویژگی های دختران ناشایسته

آنچه می توان از میان کتاب های مختلف و فرهنگ جامعه درباره 
ویژگی ها و خصوصیات دختران ناشایسته بیرون آورد، عبارتند از:
1.ضعف ایمان، اخلاق و معنویت.

2.حسادت به دوستان و همسالان.

3.ظاهر بین و دهن بین بودن و بدون فکر و تأمل تحت تأثیر هر سخنی قرار گرفتن.

4.ناسازگری و بداخلاقی و ترش رویی با دوستان و افراد خانواده.

5.دروغ گویی و دوری از صداقت در زندگی شخصی و اجتماعی

6.نسنجیده گویی.

7.خودپسندی، خودخواهی، غرور، تکبر و خودرایی

8.بی حیایی، بی عفتی، بی مسئولیتی و بی ارادگی

9.پرحرفی، پروریی، پرخوری و پر خوابی

روابط دختران با والدین


باید به خاطر داشته باشید که والیدن شما، معصوم نیستند. 
بنابراین، هم دارای صفات برجسته و نیک و هم دارای نقاط ضعف اند.

حال، اگر نقاط ضعف آن ها در ارتباط با کار شما 
و یا در طرز رفتارشان با شما آشکار شود، بهتر است 
با واقع بینی با آنان برخورد کنید، و این نقص را طبیعی بدانید. 

در ضمن خصلت های برجسته و نیک آنان، محبت پاک و بی آلایششان به شما، 
به ویژه مراقبتی که از ابتدای طفولیت تا کنون از شما داشته اند، نادیده نگیرید، 
و همواره از آنان قدردانی کنید.

به هر حال، در جامعه، امکانات زندگی و تحصیل برای همه 
یکنواخت و یکسان نیست و بعضی از والدین به این مسائل آگاه نیستند
و یا آموزش لازم را در این باره ندیده اند و با مشکلات جوانان آشنا نیستند 
و به رفتار و کردار صحیح، آگاهی ندارند.

از طرفی باید باید با کمال میل و رغبت از راهنمایی ها 
و اندرزهای دلسوزانه و مفید آنان که حاصل چندین سال
تجربه و گذران عمر است، بهره گیرد و در مواقعی که 
احیاناً‌با شما برخوردی تند می کنند، 
چشم پوشی نمایید و از خود، خونسردی نشان دهید. 

اگر لغزشی دارند، محترمانه و به طور غیرمستقیم به آنان گوشزد نمایید. 
(هم چنین شما) دختران جوان، باید در زمینه های مختلف با مادرتان مشورت کنید
و از تجربیات مفید آنان بهره جویید. هرگز نگذارید که والدین از شما آزرده شوند. 

چرا که در قران مجید سفارش های بسیار درباره ی احترام به پدر و مادر شده است. 
حتی در برخوردها از گفتن کوچک ترین سخن نامناسب مانند «اف»1 
که حاکی از تنفر و دلتنگی از آنان است، به شدت نهی گردیده است.

1 . «فلا تقل لها افّ و لا تنهر هما و قل لهما قولاً کریماً» اسرا/23.