هرچند قرآن كريم كتابي است براي هدايت و راهنمايي مردم به سوي فلاح و رستگاري، اما در جاي جاي آن از قوانين جهان هستي سخن رفته و از نجوم و ستارگان و چگونگي آفرينش زمين و آسمان ها و ... صحبت شده است. از اين روست كه مباحث علمي قرآن يكي از جنبه هاي قابل توجه اعجاز قرآن به شمار رفته است.

  قرآن كريم، ضمن اشاره به آرمان ها، اهداف و بايدهاي انسان ها و جوامع و تبيين صراط مستقيم «سعادت»، در آيات متعددي از هستي و قوانين علمي حاكم بر موجودات و نحوه خلقت آن ها، سخن رانده است و بدين گونه، گوشه هايي از عظمت خالق و آفريننده و پروردگار جهانيان را بازگفته است. دكتر سيد حسين اميدياني، عضو هيئت علمي دانشگاه، در گفتگو با خبرنگار ما، از طرح مباحث طبيعي در قرآن سخن گفته و افزوده است: بسياري از مباحث طرح شده در قرآن، مورد بررسي دانشمندان قرار نگرفته است. اين عضو هيئت علمي دانشگاه اشارات جالبي به نشانه هاي كيهان  شناسي در قرآن دارد، نشانه هايي كه سال ها قبل از شناسايي توسط دانشمندان، در اين كتاب الهي به آنها اشاره شده است.

انبساط عالم در قرآن كريم

«و السماء بنيناها بأييد و انالموسعون» (ذاريات،47)

ما آسمانها را با قدرت بنا كرديم و همواره آن را وسعت مي‌بخشيم. [بسط مي‌دهيم[

   انبساط جهان باشكوهترين پديده مكشوف دانش نو مي‌باشد و معرفتي است كه امروزه كاملاً به ثبوت رسيده و مباحثات تنها درباره الگويي است كه طبق آن انجام مي‌گيرد. انبساط جهان كه از تئوري نسبيت عمومي انيشتين الهام گرفته و در سال 1929 كشف آن توسط ستاره‌شناس امريكايي ادوين هابل اعلام شد مبناي فيزيكي در بررسيهاي طيف كهكشانها دارد، تغيير محل طيفها با قاعده‌ي معين به سوي قرمز به وسيله‌ي دورشدن كهكشانها از يكديگر بيان شدني است. لذا وسعت جهان پيوسته رو به ازدياد است و هر قدر فاصله از ما بيشتر شود فراخي به همان اندازه زيادتر خواهد گرديد.

شرح آيه:

  آنچه به «ما آنرا بسط مي‌دهيم-وسعت مي‌بخشيم» ترجمه شده اسم فاعل جمع «موسعون» از فعل «اوسع» است كه در مورد اشياء,: عريض كردن، گستردن، وسيعتركردن، جادارتركردن معني مي‌دهد. عده‌اي كه براي تفسيرشان از آراء علمي صلاحيتدار استفاده مي‌كنند همين معني را كه نقل شد عرضه مي‌دارند. همچنين تفاسير «منتخب» كه از طرف «شوراي عالي امور اسلامي قاهره» نشر  شده، انبساط جهان را بدون كمترين ابهام ذكر مي‌كنند.

  مرحوم علامه طباطبايي(ره) در توضيح يكي از معاني موسعون مي‌نويسند: منظور توسعه دادن به خلقت آسمان خواهد بود، كه بحث‌هاي رياضي امروز هم آنرا تاييد مي‌كند. در تفسير نمونه ذيل اين آيه چنين آمده: ... با توجه به مسأله آفرينش آسمانها در جمله قبل و با توجه به كشفيات اخير دانشمندان در مسأله «گسترش جهان» كه از طريق مشاهدات حسي نيز تأييد شده است معني لطيف‌تري براي آيه مي‌توان يافت و آن اينكه خداوند آسمانها را آفريده و دائماً گسترش مي‌دهد.

قرآن مجيد در سورة مباركه انبياء آيه 30 به چگونگي آفرينش اوليه جهان اشاره كرده و مي‌فرمايد:
«اَوَلَم يرالذين كفروا ان السموات و الارض كانتا رتقاً ففتقناهما و جعلنا من الماء كل شيء حي افلا يؤمنون».
(آيا كساني كه كافرند نمي‌دانند كه آسمانها و زمين پيوسته بود و ما از هم بازشان كرديم و هرچيز زنده را از آب آفريديم پس چرا ايمان نمي‌آورند)؟
در تفسير الميزان ذيل اين آيه چنين آمده:
مراد از «رؤيت» علم فكري است و اگر آن را رؤيت ناميد به خاطر اين است كه علم فكري در هرامري آن را مانند رؤيت مي‌سازد. دو كلمه «رتق» و «فتق» به دو معناي مقابل همند، راغب در مفردات گفته: كلمه «رتق» به معناي ضميمه كردن و به هم چسباندن دو چيز است، چه اينكه در اصل خلقت به هم چسبيده باشد و چه آن را با صنعت عمل بچسبانند، همچنان كه قرآن كريم مي‌فرمايد: «كانتا رتقاً ففتقناهما» زمين و آسمان به هم چسبيده بودند، از يكديگر جداشان كرديم... يعني يك موجود بوده، كه ديگر امتيازي ميان زمين و آسمان نبوده، يك موجود رتق و متصل‌الاجزاء بوده...(24)
در تفسير نمونه نيز ذيل آيه فوق سه نوع تفسير را اشاره كرده كه يكي از آنها چنين است:
به هم پيوستگي آسمان و زمين اشاره به آغاز خلقت است كه طبق نظرات دانشمندان، مجموعه اين جهان به صورت توده واحد عظيمي از بخار سوزان بود كه بر اثر انفجارات دروني و حركت، تدريجاً تجزيه شد و كواكب و ستاره‌ها از جمله منظومه شمسي و كره زمين بوجود آمد و باز هم جهان در حال گسترش است.(25)

در اينجا به شرح مختصري در مورد نظريه دانشمندان فيزيك در خصوص پيدايش عالم كه به «انفجار بزرگ=بيگ بانگ=مهبانگ» معروف است مي‌پردازيم:

حدود پانزده ميليارد سال قبل، عالم، در طي يك انفجار عظيم كه حالا آن را مهبانگ مي‌ناميم، از بطن هيچ بيرون آمد. در اين لحظه بود كه همه چيز: كل ماده، انرژي، حتي فضا و زمان، بوجود آمد.«انما امره اذا أراد شيئاً ان يقول له كن فيكون» (يس،82) (خداي تعالي در ايجاد هر چيزي كه ايجاد آن را اراده كند، به غير از ذات متعالي خود به هيچ سببي ديگر نيازمند نيست و همين كه هست شدن چيزي مورد اراده خدا قرار گرفت، بدون درنگ لباس هستي مي‌پوشد) سعدي در اين باره چه زيبا سروده كه:

به امرش وجود از عدم نقش بست         كه داند جز او كردن از نيست هست

فردوسي نيز در اين باره فرموده:

ز آغاز بايد كه داني درست             سرمايه گوهران از نخست

كه يزدان ز ناچيز چيز آفريد                بدان تا توانايي آمد پديد

7. عفت و پاکدامنى

از ديگر ويژگى هاى يک جوان شايسته از نظر قرآن کريم عفت وپاکدامنى است.
قرآن کريم، در جايى درباره ى حيا و عفت دختران شعيب(عليه السلام) مى فرمايد:

(فَجاءَتْهُ إِحْداهُما تَمْشِي عَلَى اسْتِحْياء...)

ناگهان يکى از آن دو (زن) به سراغ او آمد،
در حالى که با نهايت حيا گام برمى داشت ...

در جايى ديگر حضرت يوسف(عليه السلام) را قهرمان
پاکى و عفت معرفى مى کند که با وجود مهيا بودن
تمام زمينه هاى انجام گناه، با عفت و پاکدامنى،
از وسوسه ى شيطان به خدا پناه برد و با سرافرازى
در آزمايش الهى پيروز شد.
بنابراين، يک جوان شايسته از نظر قرآن بايد
در برابر ناپاکى ها و هواهاى نفسانى عفيف و پاکدامن باشد.

2. داشتن ايمان و دورى از شرک;

قرآن کريم مى فرمايد:

(يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللّهِ وَ رَسُولِهِ وَ الْکِتابِ الَّذِي نَزَّلَعَلىرَسُولِهِ ...)

اى کسانى که ايمان آورده ايد به خدا و پيامبرش و کتابى که
بر او نازل کرده ايمان بياوريد...
و در جايى ديگر به نقل از سفارش هاى حضرت لقمان به فرزندش،
همه ى انسان ها به ويژه جوانان را از هرگونه
شرک برحذر مى دارد و مى فرمايد:

(يا بُنَيَّ لا تُشْرِکْ بِاللّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ); ...

پسرم چيزى را همتاى خدا قرار نده که شرک، ظلم بزرگى است.
و به اين ترتيب حضرت لقمان اساسى ترين رکن ايمان ودين دارى
(توحيد) را به فرزند جوانش يادآورى مى کند.

عید نوروز در فرهنگ اسلامی و آیین ها و اساطیر ایرانی

۱. در فرهنگ اسلامی

با اینكه در قرآن كریم به نوروز و نیز به اعیاد اسلامی اشاره ای نشده است، لیكن بخشی از روایات اسلامی به تجلیل و تكریم از عید اختصاص دارد. این مقاله پس از آنكه نظر قرآن و روایات اسلامی را درباره ( عید ) جویا می گردد به بررسی مجملی از جایگاه ( نوروز) در فرهنگ اسلامی می پردازد.

 

نوروز يا روز نو، در همه تقاويم، در همه دوره‏ها و در ميان همه فرهنگها، با اسامى گوناگون مطرح بوده و هست. گردش زمين به دور خورشيد و پديد آمدن روز و شب و فصول سال و نيز حركت ماه بر گرد زمين، بشر را به محاسبه واداشته و به طور طبيعى تقويم را پديد آورده است. آغاز هر سال، شروع جديدى است كه خود به نوعى انسان را با احساسى تازه و تولدى نو به حركت در مى‏آورد. اين آغاز همراه با شادى و سرور بوده و در هر فرهنگى آيينهاى ويژه‏اى براى نشان دادن خوش حالى و شادى تعبيه شده است.

" تخرج الحي من الميت و تخرج الميت من الحي "
اي توبهار حسن بيا کان هواي خوش
بر باغ و راغ و گلشن و صحرا مبارکست
اي صد هزار جان مقدس فداي او
کايد به کوي عشق که آنجا مبارکست
اي جان چار عنصر عالم جمال تو
بر اب و باد و آتش و غبرا مبارکست
هر دل که با هواي تو امشب شود حريف
او را يقين بدان تو که فردا مبارکست
کليات شمس ، صص 1-75

هر چند نوروز ، جشن ها و آيين هاي بهاري " هستي شناسي" ميراث عصري است که چندين هزاره تاريخ ، بين بشر عهد باستان و معاصر، بين احساس، انديشه و منظر و باور او از هستي،تاريخ، زمان و واقعيت مرگ و زندگي و تجربه بشر عالم مدرن از وضع وجودي خويش ، از ماده، حيات ، تاريخ، زمان و يا اساسا" هر پديده و رويدادي فاصله افکنده ليکن در هسته و گوهر ميراث جهانشمول آيين نوروزي گويي رازي، روحي، رمزي و حقيقتي هست که جاودانه به آن نيازمنديم.

مواعظ حکیمانه

 فرازهایی از پیامهای نوروزی مقام معظم رهبری

... تحویل هر سال جدید شمسى - که با نوعى تحول در عالم طبیعت مصادف مى‌باشد - فرصتى است تا انسان به تحول درونى و اصلاح امور روحى و معنوى و فکرى و مادّى خود بپردازد. این دعاى شریفى که به ما تعلیم داده‌اند، تا در آغاز سال بخوانیم، درس همین تحول است. در این دعا، از خداى متعال درخواست مى‌کنیم که در حال و وضعیت روحى و نفسانى ما، تحول و دگرگونى مبارکى را ایجاد کند. ایجاد تحول کار خداست؛ اما ما موظفیم که براى این تحول در درون و در زندگى خود و در جهان، اقدام و تلاش کنیم و همت بگماریم.

همه‌ى بدیها و زشتیها در عالم و در متن زندگى، به بدیها و زشتیها در انسانها برمى‌گردد. اگر انسانها خوب باشند، زندگى خوب و شیرین است. اگر هواهاى نفسانى و شیطان درونى بر اعمال انسان حاکم نباشد، امور زندگى با روشى که مورد رضا و پسند رحمان است، تحقق پیدا خواهد کرد و جریان خواهد یافت. این انسانها هستند که متن زندگى و واقعیت جهان و عالم را، تلخ و شیطانى و زشت و همراه با رنج و درد و پریشانى مى‌سازند.

درسى که از فصل بهار باید آموخت

 نویسنده:علامه شهید مرتضى مطهرى(رحمت الله علیه)

میل به تنوع و تجدد

 انسان حالتى دارد که از یکنواختى ملول مى‏شود، طالب تجدد و تنوع است.

تجدد و نوخواهى، احتیاجى است در وجود بشر.اما این که رمز این کار چیست، چرا بشر در کمال اشتیاق چیزى را طلب مى‏کند و همینکه به او رسید از شدت و هیجانش کاسته مى‏شود، کم کم به سردى و خستگى و احیانا به تنفر و انزجار منتهى مى‏شود، مطلبى است که امشب نمى‏خواهم وارد بحث آن بشوم.

بعضى گمان مى‏کنند که این خصیصه، ذاتى بشر است.بشر همیشه مشتاق و آرزومند چیزهایى است که ندارد.داشتن، مدفن عشق و علاقه و خواستن است.اما بعضى دیگر نظر دقیق‏ترى دارند.مى‏گویند اگر واقعا چیزى مطلوب غریزى و ذاتى بشر باشد، ممکن نیست که وصال او را سرد و افسرده کند.در نهاد و غریزه بشر معشوق و محبوبى کامل‏تر و عالى‏تر است، محبوبى که کمال لا یتناهى است.به دنبال هر محبوبى که مى‏رود، در حقیقت، نشانى از محبوب اصلى و واقعى خود در او مى‏بیند و به گمان محبوب اصلى به سراغ او مى‏رود، اما پس از وصال چون خاصیت آن محبوب اصلى را در او نمى‏بیند و احساس مى‏کند که این موجود قادر نیست‏خلا وجودى او را پر کند، به سراغ محبوبى دیگر مى‏رود، و همین طور...مگر آنکه روزى به محبوب اصلى و حقیقى خود نائل گردد، آن وقت به کمال واقعى خود که اتصال به کمال لا یتناهى است، خواهد رسید و در بهجت و سعادت کامل غرق مى‏گردد و براى همیشه آرام مى‏گیرد و دیگر خستگى و افسردگى و کسالت در او راه نمى‏یابدالا بذکر الله تطمئن القلوب (٢) .

عید نوروز، زیبائیها و شادیها

عید نوروز، زیبائیها و شادیها

نويسنده:حجت الاسلام احمد لقمانی

«لبخند سخن‌»

 زکوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی

سخن در پرده می‌گویم زخود چون غنچه بیرون آی

که بیش از پنج روزی نیست‌حکم میر نوروزی (1)

(عید نوروز) پرتوی دلربا و چهره‌ای زیبا از آفرینش است که پیش‌از حضور خود انبوه انسانها را به تلاش و کوشش فرا می‌خواند.عیدی است که همراه خود شادی دلها و شادمانیها را آورده، غنچه‌لبخند بر لبان افراد نشانده و افزون بر ظاهر آراسته، باطن‌پیراسته‌ای برای بسیاری از انسانهای سبز سیرت به ارمغان‌می‌آورد. آنان که سرای دل و دیده را با آینه‌های معرفت و طاعت،آذین بسته‌اند و در ایام خجسته نوروز، صحیفه وجود خود را ازهرگونه غبار گناه و نافرمانی پاک و پیراسته نگاه می‌دارند. (2)

دیر زمانی است که چنین ایام و چنان آثار بانگاههای گوناگونی دیده‌می‌شده است; برخی با تحقیر، پاره‌ای با تردید و عده‌ای با تجلیل‌بدان نگریسته، سخنان متفاوت و آموزه‌های متضادی بیان کرده‌اندکه گاه با افراط و تفریط همراه بوده و انبوه شیفتگان دانش ودانایی را در حیرت و نادانی فرو برده‌اند.

دیدن چهره های غمگین، افسرده، عصبانی و اخمو مربوط به امروز و دیروز نیست، که در مورد آن بگوییم و دنیای بدون غم، خشم و جنگ و سرشار از مهربانی و شادی، آرزویی است که ریشه در خلقت و نهاد آدمی دارد. آرزویی که مقدمه غلبه بر تمام ناکامی ها است. شادی، این معجزه درونی، گره گشای بسیاری از رنج ها است که امروزه برای ما مفهوم غریبی است.

اصولاً تفریح یکی از نیازهای طبیعی بشر است و یک نظام اجتماعی و مکتب زندگی باید برای ارضای این خواسته طبیعی فکر کند. چه کسی می‌تواند درباره اسلام بگوید اسلام دین غم و اندوه و گریه و زاری و بی‌نشاطی است در حالی که قرآن با صراحت می‌گوید: «قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِینَةَ اللّهِ الَّتِیَ أَخْرَجَ لِعِبَادِهِ وَالْطَّیِّبَاتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِی لِلَّذِینَ آمَنُواْ فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا خَالِصَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُونَ »( سوره اعراف، آیه 32)

اسلام دین نشاط است. این آیه قرآن از محکمات قرآن و صریح است. طبیعی است که در این دنیا خداوند نشاط و شادی را با غم همراه قرار داده است. نشاط و شادی خالص در دسترس هیچ کس نیست، ولی در حدودی که قوانین و حق و عدالت اجازه می‌‌‌دهد، مردم با ایمان می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و متعلق به آنهاست. «قل هی للذین آمنوا فی الحیاة الدنیا»؛ مال مردم با ایمان. ولی به شما مردمی که علاقه به نشاط دارید می‌گوییم که اگر نشاط خالص در این زندگی دنیا میسّر نیست، در روز رستاخیز، پیش خدا، برای مردم با ایمان پاک عمل، این آرزوی دیرین که در این جهان هیچ دستی به او نمی‌رسد، در آن جهان به او می‌رسد، به شرط ایمان و نیکوکاری. آیا با چنین مطلبی می‌توان گفت که اسلام نشاط را بی‌ارزش تلقی کرده است؟

لازمه شادی و شاد بودن چیزی نیست جز مثبت اندیشی و جست وجوی خوبی ها و زیبایی ها. انسان با نگرش منفی به دنیا چیزی جز روحیه ای افسرده، چهر ه ای غمگین و حالتی خشمگینانه ندارد و این نگرش منفی، تخریب گر جامعه است. در جامعه غم زده، انرژی افراد صرف برطرف کردن اندوه و ناراحتی شده و دیگر فرصتی برای تولید و توسعه باقی نمی ماند. به تجربه ثابت شده شادی و نشاط، ماده اولیه تغییر جامعه و تحول و تکامل درونی انسان ها است.

آیا دینداری با زندگی شاد منافات دارد؟

بسیاری از مردم به خصوص جوانان چنین می‌پندارند كه دینداری با زندگی شاد منافات دارد. كسانی كه دین دارترند از شادی كمتر در زندگی برخوردارند و كسانی كه به احكام و آموزه‌های دین كمتر پایبندند در بهره‌برداری از لذت‌ها و شادی‌های زندگی آزادی بیشتری دارند... آیا این پندار صحیح است؟ و اساساً این پندار از كجا شكل گرفته است و منشأ آن چیست؟

ریشه یابی

ریشه این پندار را می‌توان در چند مورد خلاصه كرد:

1. نوع برخورد و مواجهه برخی دینداران كه - برخلاف دستورات و آموزه‌های اخلاقی اسلام- چهره‌ای عبوس و گرفته دارند و نیز با گلایه و نارضایتی با همه مسائل برخورد می‌كنند. گویی هیچ شادی و نشاطی در وجود آنان یافت نمی‌شود!

2. مراسم و برنامه‌هایی كه در جامعه ما در ایام سوگواری برای پیشوایان و بزرگان دین برگزار می‌شود، نمود و گستره آن نسبت به مراسم شادی و سرور برای آن بزرگواران به مراتب بیشتر است.

3. برخی احكام دین محدودیت‌هایی ایجاد می‌كند كه خود به خود شادی‌ها را محدود می‌سازد مثلاً حرمت لهو و لعب، ‌ممنوع بودن موسیقی حرام،‌ ممنوعیت اختلاط زن و مرد نامحرم و ... این احكام بخشی از شادی‌ها و محافل و مراسم تفریحی را -كه در میان غیر متدینین رایج و معمول است - ممنوع می‌سازد و خود به خود زندگی شاد را از دینداران سلب می‌كند؛ همچنین احكام و دستوراتی كه مانع درآمدهای حرام و یا اسراف و تبذیر است، خود زمینه‌های زندگی شاد را محدود می‌سازد.

4. بالاتر از همه برخی توصیه‌ها و دستورات دینی است كه شادی را مذمت كرده و اندوه و غم را مورد ستایش قرار داده است. مفاهیمی چون گریه، ترس، عزاداری، ذكر مصیبت، اندوهگین بودن و ... در فضای دینداری ارزش و تقدس یافته و خنده، قهقهه، پایكوبی،‌ دست زدن و ... مفاهیمی مذموم و بد تلقی می‌شود.

این موارد زمینه و منشأ این برداشت می‌شود كه دینداری با زندگی شاد منافات دارد بنابراین برای داشتن زندگی شاد نمی‌توان دیندار بود!

برای تبیین موضوع، باید ببینیم تعریف ما از دینداری و زندگی شاد چیست؟

بچه های انجمن نجوم تبیان در یک کار کاملا ابتکاری و تازه اقدام به تهیه یک هفت سین نجومی کرده اند. این دوستان که از کاربران انجمن نجوم سایت تبیان هستند به مناسبت آغاز عید نوروز اسامی چندین جرم آسمانی و ابزارآلات نجومی را که با حرف سین شروع می شود معرفی کرده اند. شما نیز اگر سین جدیدی به ذهنتان می رسد می توانید در بحث «هفت سین نجومی - مجازی - تبیانی!» وسیله یا جرم مورد نظر خود را وارد کنید.

 فراموش نکنید این هفت سین بهانه ای برای آشنایی مردم با علم نجوم است.

ساعت خورشیدی:

این ساعت که وسیله ای برای سنجش زمان می باشد، طبق نوشته های هرودوت قدمتی 5000 ساله دارد و برای اولین بار توسط سومری ها و بابلی ها ساخته شده است. ساعت خورشیدی با گردش زمین به دور خود کار می کند. در این ساعت شاخصی عمودی طراحی شده است که سایه ای بر روی قسمت زیرین خود می اندازد و با تغییر این سایه که به دلیل چرخش زمین می باشد زمان را می توان تشخیص داد. لبه این شاخص عمودی به سمت قطب شمال مغناطیسی می باشد و خط گذرنده از لبه شاخص مربوط به ساعت دوازده می باشد.

عید است نوای عاشقان کن

ای بلبل خوشنوا فغان كن
عید است نوای عاشقان كن

چون سبزه ز خاك سر برآورد
ترك دل و برگ بوستان كن

بالشت ز سنبل و سمن ساز
وز برگ بنفشه سایبان كن

چون لاله ز سر كله بینداز
سرخوش شو و دست در میان كن

بردار سفینه‌ی غزل را
وز هر ورقی گلی نشان كن

صد گوهر معنی ار توانی
در گوش حریف نكته‌دان كن

وان دم كه رسی به شعر عطار
در مجلس عاشقان روان كن

ما صوفی صفه‌ی صفاییم
بی خود ز خودیم و از خداییم

عطار

**ویژه نامه نوروز **

فصل روئيدن گل نزديك است

كه خورشيد طلوع مي كند از مغرب عشق


کربلائی رنجبر گل محمدی

6. مقام علمی فاطمه(علیهاالسلام)

در «مسند احمد» از امّ سلمه (یا طبق روایتی ام سلمی) چنین آمده : وقتی فاطمه(علیهاالسلام) به همان بیماری که به وفاتش منتهی گشت، بیمار شد من از او پرستاری می‌کردم، روزی حالتش را از همه روز بهتر دیدم، علی(علیه السلام) به دنبال کاری رفته بود، فاطمه(علیها السلام) به من فرمود: آبی بیاور تا غسل کنم، آب آوردم و او غسل کرد، غسلی که بهتر از آن ندیده بودم.

سپس فرمود: لباس‌های تازه ای برای من بیاور، لباس‌ها را آوردم و به او دادم، و او پوشید.

سپس فرمود: بسترم را در وسط اطاق بیفکن، من این کار را کردم، او دراز کشید و رو به قبله کرد، و دستش را زیر صورتش گذاشت، سپس فرمود: ای ام سلمه! [ام سلمی] من الان از دنیا می‌روم (و به ملکوت اعلا می‌شتابم) در حالی که پاک شده ام، کسی روی مرا نگشاید. این سخن گفت و چشم از جهان پوشید!(6)

این حدیث به خوبی نشان می‌دهد که فاطمه از لحظه مرگش آگاه و با خبر بوده، و بی آن که نشانه‌های آن در او باشد، آماده رحلت از این جهان گشت، و از آن جا که هیچ کس لحظه مرگ را جز به تعلیم الهی نمی‌داند این نشان می‌دهد که از سوی خدا به او الهام می‌شد.

آری، روح او با عالم غیب مربوط بود، و فرشتگان آسمان با او سخن می‌گفتند.

به علاوه مطابق روایات گذشته حتی او از مریم دختر عِمران و مادر حضرت عیسی برتر بود، و همین امر کافی است، زیرا قرآن با صراحت می‌گوید: مریم با فرشتگان خدا سخن می‌گفت، آیات متعددی در این زمینه در سوره مریم و آل عمران وجود دارد.

بنابراین فاطمه(علیها السلام) دخت گرامی پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) به طریق اولی باید بتواند با فرشتگان آسمان هم سخن شود.(7)

4. مقام قرب فاطمه(علیها السلام) در پیشگاه خدا

در «صحیح ترمذی» از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)نقل می‌کند که فرمود:

«اِنَّما فاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی یُؤْذِینِی ما آذاها وَ یَنْصَبُنِی ما نَصَبَها;(4) فاطمه پاره تن من است، آنچه او را آزار دهد مرا آزار می‌دهد و آنچه او را به زحمت افکند مرا به زحمت می‌افکند».

بدیهی است علاقه پدر و فرزندی هرگز نمی‌تواند چنین پدیده ای را توجیه کند، زیرا پیغمبر به عنوان «رسول الله» چیزی را اراده نمی‌کند جز آنچه خدا اراده کند، و هماهنگی خشنودی و رضای فاطمه با خشنودی و رضای خدا و پیامبر دلیلی جز محو اراده او در اراده و خواست خدا ندارد.

این نکته نیز شایان دقت است که معمولا جمله «فاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّی» را به معنای فاطمه پاره تن من است، تفسیر و ترجمه می‌کنند، در حالی که در این جمله سخنی از تن در میان نیست، بلکه مفهوم حدیث این است که فاطمه(علیها السلام)پاره ای از وجود و هستی پیامبر(صلی الله علیه وآله) است، هم از نظر جسمی و هم روحی، در خود روایات نیز شاهد بر این معنا داریم که به خواست خدا خواهد آمد.

2. بانوی بهشتی

نخستین سنگ بنای وجود انسان، انعقاد نطفه اوست، چرا که به هر حال نطفه است که قسمت مهمی از ارزش‌های وجودی انسان را در بر دارد، و به همین دلیل در روایات اسلامی دستورهای زیادی وارد شده که این سنگ زیر بنا درست نهاده شود.

هنگامی که به تاریخ زندگی بانوی اسلام فاطمه زهرا(علیها السلام) مراجعه می‌کنیم می‌بینیم او در این زمینه یک وضع استثنائی دارد که در تاریخ شخصیت‌های بزرگ جهان اعم از مرد و زن بی نظیر است، بهتر است این سخن را از زبان پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) بشنویم:

ابن عباس می‌گوید: پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) زیاد فاطمه را می‌بوسید، روزی عایشه عرض کرد: شما زیاد فاطمه را می‌بوسید؟

رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: (این دلیلی دارد) در شب معراج هنگامی که جبرئیل مرا وارد بهشت کرد، از تمام میوه‌های بهشتی به من داد، و از عصاره آنها نطفه فاطمه در رحم خدیجه منعقد شد.

«فَاِذَا اشْتَقْتُ لِتِلْکَ الثِّمارِ قَبَّلْتُ فاطِمَةَ فَاَصَبْتُ مِنْ رائِحَتِها جَمِیعَ تِلْکَ الثِّمارِ الَّتی اَکَلْتُها;(2) هنگامی که مشتاق آن میوه‌های بهشتی می‌شوم، فاطمه را می‌بوسم و از بوی او بوی تمام آن میوه‌ها را که در آن شب خوردم استشمام می‌کنم».

فضایل ده‌گانه حضرت زهرا(سلام‌الله‌علیها) از نگاه اهل تسنن

در برابر فضائل عظیم اهل بیت(ع) و مقامات فوق العاده آنها در درگاه خداوند، همیشه این دغدغه خاطر برای بعضی از افراد که در متن مسائل نیستند وجود دارد که نکند این همه فضائل نتیجه خوشبینی فوق العاده دوستان، و برداشتهای علاقمندان و عاشقان این مکتب باشد.

آنها چون به اهل بیت(ع) عشق میورزند، و همه چیز را از همین دریچه می‌بینند، هر کسی هر فضیلتی را بگوید یا احتمال دهد به آن مؤمن میشوند، خواه سند معتبری داشته باشد یا نه، و از قدیم گفتهاند:

اگر بر دیده مجنون نشینی
به غیر از خوبی لیلی نبینی!

اینجاست که برای رفع هر گونه سوء ظن از این دور افتادگان، و اطمینان خاطر بیشتر دوستان و نزدیکان، به منابع دیگران مراجعه می‌کنیم، و اهل بیت پیامبر(ص) را در آئینه افکار و کتابها و نوشته‌های معروف و مشهور و دست اول آنها مشاهده می‌کنیم.

در مجموع این نوشتار حتی یک روایت از منابع شیعه نقل نشده، و در میان اهل سنت نیز به سراغ کتابهائی رفته‌ایم که از معروفترین و مهمترین کتب حدیث و تاریخ و تفسیر آنها است

مقایسه‌ای میان مریم و فاطمه(علیهاالسلام)

حضرت فاطمه زهرا

در میان زنان نمونه، شایسته‌ترین آن‌ها حضرت مریم (علیه‌السلام) و حضرت فاطمه (سلام‌الله‌علیها) بودند که نسبت این دو همان طور که در جدول زیر از نظر می‌گذرانید همچون نسبت حضرت عیسی (علیه‌السلام) و حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وس لم) است:
صفات:
شرافت خانوادگی
حضرت مریم از خانواده‌ی عمران (اِبْنَتَ عِمْران) بود.: اما حضرت زهرا (سلام‌الله‌علیها) دختر خاتم پیامبران محمد مصطفی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وس لم) بود.
کفیل و مربّی
وَکَفَّلَها زَکَرِیّا (کفالت مریم را زکریا (علیه‌السلام) به عهده داشت.
ال عمران /37
وَ کفل‌ها رَسُول اللّه (و کفالت زهرا را رسول اللّه عهده دار بود).
«بحارالانوار، ج 43، ص 48»
صدّیقه
قرآن، مریم مادر عیسی (علیه‌السلام) را صدیقه خوانده (وَ اُمُّهُ صِدّیقَةٌ). «مائده/ 75»:
همچنین صدیق لقب فاطمه (سلام‌الله‌علیها) است و اهل سنّت و مجلسی از عایشه نقل می‌کنند که گفت: کسی را راستگوتر از فاطمه ندیدم جز پدرش. «المستدرک حاکم، ج 3 ص 160 و بحارالانوار ج 4، ص 53»

تکوین نطفه فاطمه از میوه‌های بهشتی
7. آیا به راستی فاطمه زهرا (علیهاالسلام) در 29 سالگی وفات نمود و تولدش 5 سال قبل از بعثت واقع شد؟! مگر نه این است که نطفه‌ی فاطمه (علیهاالسلام) از میوه‌ای بهشتی که در شب معراج رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از آن خورد تکوین یافت.
و این مطلب نه تنها در روایات شیعیان است، بلکه علمای بزرگ اهل سنت نظیر حاکم نیشابوری در مستدرک، [مستدرک حاکم نیشابوری ج 3 ص 156.] خطیب بغدادی در تاریخ بغداد، [تاریخ بغداد ج 5 ص 87] محب الدین طبری در ذخائر العقبی، [ذخائر العقبی ص 44.] ابن مغازلی در مناقب، [مناقب ابن مغازلی ص 358] ذهبی در میزان الاعتدال، [میزان الاعتدال ج 2 ص 297.] خوارزمی در مقتل [مقتل الحسین ص 64.] و عده دیگری از علمای شیعه و سنی آن را روایت کرده‌اند. [لسان المیزان ج 5 ص 160- علل الشرایع ص 72- تفسیر قمی ج 1 ص 365- کنزالعمال ج 13 ص 94- نزهة المجالس ج 2 ص 223- مجمع الزوائد ج 6 ص 202]

تحقیقی پیرامون روز و سال تولد حضرت زهراعلیها السلام
فاطمه زهرا (علیهاالسلام) در بیستم جمادی‌الثانی به دنیا آمد. در زادروزش چندان اختلافی نیست؛ [دست کم در بین شیعیان بیستم جمادی‌الثانی، روز ولادت فاطمه (ع) محسوب می‌گردد.] اما در سالزاد باسعادتش اختلاف است. آنچه مسلم است بعد از خواهرانش زینب، رقیه و ام کلثوم به دنیا آمد. اما چه سالی به دنیا آمد مطلبی است که تاریخ نگاران بر آن هم‌داستان نیستند و اقوال گوناگونی در این زمینه وجود دارد.
نظریه علمای اهل سنت
1. اکثریت تاریخ نگاران و محدثان اهل سنت نظیر طبری- متوفای 310ه-. ابوالفرج اصفهانی- متوفای 356 ه-. [مقاتل الطالبین ص 30.] احمد بن حنبل- متوفای 241 ه-. ابوطلحه شافعی- متوفای 654-. [مطالب السئول ص 9.] و عده‌ای دیگر تولد فاطمه (علیهاالسلام) را پنج سال قبل از بعثت ذکر کرده‌اند و از این رو معتقدند آن حضرت هنگام رحلت حدود 28 و یا 29 سال داشت.
2. مسعودی- متوفای 345 ه- تاریخ نگار موثقی که بسیاری او را شیعه دانسته‌اند، [برخی نیز او را شیعه زیدی شمرده‌اند.] می‌نویسد: «اکثر اهل بیت و شیعیان آن‌ها قائلند که فاطمه (علیهاالسلام) هنگام رحلت 29 ساله بود. [التنبیه و الاشراف ص 250.]

تحقیقی پیرامون روز و سال تولد حضرت زهراعلیها السلام

فاطمه زهرا (علیهاالسلام) در بیستم جمادی‌الثانی به دنیا آمد. در زادروزش چندان اختلافی نیست؛ [دست کم در بین شیعیان بیستم جمادی‌الثانی، روز ولادت فاطمه (ع) محسوب می‌گردد.] اما در سالزاد باسعادتش اختلاف است. آنچه مسلم است بعد از خواهرانش زینب، رقیه و ام کلثوم به دنیا آمد. اما چه سالی به دنیا آمد مطلبی است که تاریخ نگاران بر آن هم‌داستان نیستند و اقوال گوناگونی در این زمینه وجود دارد.

نظریه علمای اهل سنت

1. اکثریت تاریخ نگاران و محدثان اهل سنت نظیر طبری- متوفای 310ه-. ابوالفرج اصفهانی- متوفای 356 ه-. [مقاتل الطالبین ص 30.] احمد بن حنبل- متوفای 241 ه-. ابوطلحه شافعی- متوفای 654-. [مطالب السئول ص 9.] و عده‌ای دیگر تولد فاطمه (علیهاالسلام) را پنج سال قبل از بعثت ذکر کرده‌اند و از این رو معتقدند آن حضرت هنگام رحلت حدود 28 و یا 29 سال داشت.

2. مسعودی- متوفای 345 ه- تاریخ نگار موثقی که بسیاری او را شیعه دانسته‌اند، [برخی نیز او را شیعه زیدی شمرده‌اند.] می‌نویسد: «اکثر اهل بیت و شیعیان آن‌ها قائلند که فاطمه (علیهاالسلام) هنگام رحلت 29 ساله بود. [التنبیه و الاشراف ص 250.]

بشارت باد بر اهالی زمین که سیب سرخ بهشت،
جوانه زده است!

نام تو، ریشه شر را خشکاند و آتش دوزخ را سر کرد
بر پیروان طریقه رستگاری.

خانه وحی، با درخشش نام تو، روشن‏تر شد
تا نشانه‏ای باشد بر حرمت زن

تا دیگر رنگ چهره‏ ها با شنیدن صدای تولد دختران
از غضب کبود نشود

تا دیگر سنت‏های جاهلانه میان دختر و پسر
خطی نکشد به نشانه سعد و نحس.

«عاص بن وائل سهمی» بداند که سهمی از
میراث حقیقت و ماندگاری نخواهد برد.

هرچه بهره‏ ای از نور نداشته باشد،
تا صبح بیشتر نخواهد پایید.

پنجه ‏های عداوت و گمراهی،
به زودی بریده و دریچه‏ های هدایت

باولادت خجسته تو
یکی پس از دیگری گشوده خواهد شد.

میثم امانی

«یا مولاتی یا فاطمة الزهراء اغیثینی»

خـلـقـت کـائـنـات شــد، بـهـر وجــود فاطمه(س)
زنـده هـمـه جـهان شد از، یمن ورود فاطمه(س)

پـیـش حـریـم حرمـتش، خیـل ملک کشید صف
از سـر شـوق جـمـلگی، مـحو سجـود فاطمه(س)

رونق دین مـصطفی(ص)،هست به چشم اهل دل
هـم ز قـیـام فـاطـمـه(س)،هـم ز قـعــود فاطمه(س)

از پس رحلت نبی(ص)، کس نزده ست در جهان
غـیر امـیـرمـؤمـنان(ع)،گـام به سـوی فاطمه(س)

هـمـچو خـسی در آتـشش، قهـر خدا کشد همی
هر که کـند تـجـاوز از، حـق و حـدود فاطمه(س)

بهررضای مصطفی(ص)،از ره مهر روز و شب
نام عـلی مـرتـضـی(ع)، گـشـت سـرود فاطمه(س)

در همه طول زندگی، بعد مـحـمـّد(ص) و عـلـی(ع)
با حسنین(ع) بود و بس، گفت و شنود فاطمه(س)

هـست به دل مـرا کـجا، غـیر مـحـبـت عـلـی(ع)
کـی بـه زبـان مـن بــوَد، غـیـر درود فاطمه(س)

✿(◕‿◕)✿ طوبای بهشتی ✿(◕‿◕)✿

ویژه نامه ولادت حضرت فاطمه زهراعلیها السلام













قالت فاطمه الزهرا سلام الله علیها :

بشر في وجه المؤمن يوجب لصاحبه الجنة ، و بشر
في وجه المعاندالمعادي يقي صاحبه عذاب النار .

فاطمه زهرا سلام الله علیها می فرمایند :

پاداش خوشرويي در برابر مؤمن بهشت است ، و خوشرويي با
دشمن ستيزه جو ، انسان را از عذاب آتش باز مي دارد .


بحار الانوار ، ج 75 ، ص

ابن تيميّه و مقايسه بين حضرت علي و خلفاي سه گانه (2)

نويسنده: آيت الله سيدعلي حسيني ميلاني
 نقد افكار ابن تيميّه (4)

معيار عزّت و ذلّت

آري، ابن تيميّه با ديد مادّي پيشرفت را تنها در جنگ و خونريزي و كشورگشايي مي بيند و براي علم و دانش، مكارم اخلاق و فرهنگ اسلام هيچ ارزشي نمي پندارد. از اين رو ادّعا مي كند كه در ميان دوازده امام شما شيعيان تنها براي يكي از آن ها سلطنت و قدرت فراهم شد و او نيز هيچ قلمروي به قلمرو مسلمانان نيفزود. به اين سخن او دقت كنيد:
در ميان كساني كه اماميه ادعاي عصمت براي آن ها مي كنند تنها علي از راه بيعت سران به حكومت رسيد، در زمان سلطنت او نيز چندان نفع و مصلحتي در اين دنيا نصيب مسلمانان نشد؛ آن چنان كه در زمان سه خليفه پيشين شده بود. بنابراين مي توان به طور قطع و يقين نتيجه گرفت آن لطف و مصلحتي كه ادعا مي كنند با امامانشان حاصل مي شود، باطل است. (1)
آن گاه در جاي ديگر مي افزايد:
هركس گمان مي كند آن دوازده نفري كه پيامبر وعده آمدنشان را داده (2) همين دوازده نفري هستند كه شيعيان ادعاي امامت آن ها را مي كنند، او درنهايت جهل و ناداني است؛ زيرا هيچ كدام از آن ها دست به شمشير نبردند مگر علي بن ابي طالب، او هم نتوانست در زمان خلافتش با كفار نبرد كند حتي يك شهر هم فتح نكرد و يك كافر را هم نكشت، بلكه مسلمانان شروع به كشتن يك ديگر كردند تا آن جا كه كفار، مشركان و اهل كتاب در شرق ممالك اسلامي و نيز در شام به آن ها طمع نمودند؛ به گونه اي كه گفته شده آن ها برخي از شهرهاي مسلمانان را تصاحب كردند. اين چه عزّتي است كه در زمان خلافت او نصيب اسلام شد؟!...
بنابراين، اسلام نزد شيعيان، همان خواري آن هاست و ما در ميان هواپرستان ذليل تر از رافضي ها نداريم. (3)
معيار عزّت و ذلّت و نفع و مصلحت در نزد ابن تيميّه فقط شمشير، خونريزي و كشورگشايي است و كسي عزيز خواهد بود كه به هر قيمت اين كار را انجام دهد، گرچه به قيمت محو الگوهاي اسلام، ايجاد تنفر و وحشت در دل مردم از اسلام، جلوگيري از انتشار فرهنگ آن باشد. مهم افزايش قلمرو حكومتي است.