روند مسابقات فرهنگی و هنری به ویژه مسابقات قرآن (رشته های: قرائت، حفظ، مفاهیم و…) نهج البلاغه، اذان و احکام به دلایل متعددی در چند ساله اخیر سیر نزولی داشته است که در این مقاله به علل و عوامل و همچنین راهکارهای اجرایی جهت رفع آن می پردازیم:
الف) علل و عوامل عدم موفقیت مسابقات قرآنی مدارس.
1) محتوای مسابقات از پنج جنبه دارای اشکال می باشد:
1/1) اکثر مواد و محتوای مسابقات، در کتاب درسی دانش آموزان وجود ندارد.
2/1) محتوا و مواد مسابقات در طول سال تحصیلی به دانش آموزان داده نمی شود.
3/1) مربیان: دانش و مهارت کافی را در زمینه آموزش تجوید، صوت، لحن، حفظ و … و همچنین نحوه داوری مسابقات را ندارند.
4/1) مواد مسابقات به دلیل کمبود وقت، برای تمرین و همچنین تلاقی آن با امتحانات آموزشی ثلث (یا ترم) باعث بروز مشکلات عدیده ای برای شرکت کنندگان می گردد.
5/1) مواد مسابقات با توجه به آیین نامه های داوری (جدید) طراحی نشده است.
2) مهمترین بخش مسابقات قرآن، «مرحله آموزشگاه» می باشد که در مقایسه با بقیه مراحل به آن اهمیتی داده نمی شود و به همین دلیل بسیاری از مدیران و مربیان بدون بر گزاری این مرحله اقدام به معرفی دانش آموزان نخبه مدارس خود می نمایند.
3) تأخیر در ارسال دستورالعملهای مسابقات قرآن، نهج البلاغه و… از طرف وزارتخانه متبوع به استانها و به نواحی و مناطق، کیفیت آمادگی آنان را کاهش می دهد.
4) هدف کارشناسی قرآن در اجرا، از بر گزاری مسابقات قرآن، با اهداف و اصول کلی مسابقات در آموزش و پرورش که همانا تربیت اسلامی دانش آموزان است، تفاوت دارد و بیشتر به قهرمان پروری توجه دارد.