کاپيتولاسيون يا حق قضاوت کنسولي حقي است که به اتباع بيگانه داده مي‌شود و آنها را ازشمول قوانين کشور مصون ومستثني مي‌کند؛ درواقع در صورت ارتکاب جرم در خاک کشور، دولت ميزبان حق محاکمه آن مجرم را ندارد. کاپيتولاسيون در سال 1306، تحت فشار افکار عمومي و فضاي حاکم بر روابط بين‌الملل پس از جنگ اول جهاني لغو گرديد. هنوز بيش از 3 دهه از الغاي کاپيتولاسيون نمي‌گذشت که محمدرضا پهلوي احياگر مجدد آن شد. چندي بعد اين خبر به حضرت امام رسيد و ايشان را به خروش و فرياد واداشت به طوري که در4 آبان 1343 ايشان طي نطقي تاريخي به رسوايي اين اقدام ننگين پرداختند. فرازهايي از سخنراني ايشان چنين بود:
« ... دولت با کمال وقاحت از اين امر ننگين طرفداري کرد، ملت ايران را از سگ‌هاي آمريکايي پست‌تر کردند. اگر چنانچه کسي يک سگ آمريکايي را زير بگيرد، بازخواست از او مي‌کنند؛‌ اگر شاه ايران يک سگ آمريکايي را زير بگيرد بازخواست مي‌کنند و اگر چنانچه يک آشپز آمريکايي شاه ايران را زير بگيرد، مرجع ايران را زير بگيرد، بزرگترين مقام ايران را زير بگيرد، هيچ کس حق تعرض ندارد...».
رژيم که در طول دو سالي که امام قيام کرده بودند، نتوانسته بود با هيچ شيوه‌اي، ايشان را آرام کند، تنها يک راه پيش پاي خود مي‌ديد و آن تبعيد امام بود. در شب 13 آبان 1343، صدها کماندو به همراه مزدوران ساواک به منزل امام در قم حمله‌ور شدند ايشان را دستگير و به تهران منتقل کردند و سپس با يک هواپيماي نظامي ايشان را به ترکيه تبعيد کردند. اين سرآغار هجرتي بود که 14 سال بعد پيروزي انقلاب اسلامي را به بار آورد.

روز دانش‌آموز 13 آبان 1357