چگونگی آغاز خلقت در نهج البلاغه

دنیاشناسی در نهج البلاغه

آفرینش انسان در نهج البلاغه

خلقت مورچه از نظر نهج البلاغه

آغاز سخن درباره آفرینش جهان(نهج‌البلاغه)

بخش دوم:
جهان چگونه خلق شد
متن قسمتى از خطبه اول نهج البلاغه كه در این مجموعه به شرح آن پرداخته میشود ابتدا تمام متن با ترجمه آورده شده سپس در ادامه هركدام از جملات بصورت مجزا توضیح داده شده است .

ستارگان و كهكشان ها
زمانيكه توده هاى بزرگى از مواد به صورت گازها و گردوغبارها توسط نيروى گرانش منقبض ميشوند و بر اثر آن واكنش هاى هسته اى در دل اين توده منقبض شونده شروع به فعاليت ميكند ستاره ها متولد ميشوند .ستاره ها انواع مختلفى دارند برخى از آن ها كوچك ، برخى متوسط ، برخى نيز غول پيكرند .ستارگان غول پيكر خيلى سريع سوخت خود را به اتمام مى رسانند. و منفجر مى شوند .اما ستارگانى مانند خورشيد عمر زيادترى دارند. و ميلياردها سال با قدرت زندگى مى كنند.سوخت عمده ستارگان ئيدروژن است.وقتى كه در مركز ستارگان هسته هاى ئيدروژن به هم پيوند مى خورند و هسته هاى هليم را مى سازند ستاره ملتهب شده و مى درخشد . در جهان ميلياردها ، ميليارد ستاره وجود دارد.اما اين ستاره گان مجموعه هاى عظيمى را تشكيل داده اند.ه به آن ها كهكشان مى گويند.كهكشان ها انواع مختلفى دارند ما در كهكشان راه شيرى بسر مى بريم وقتى شب به آسمان نگاه مى كنيم در واقع از پهلو كهكشان راه شيرى را مى بينيم براى همين بصورت راه روشن بنظر مى رسد. كهكشان راه شيرى از نوع كهكشان هاى مار پيچى است. چون بصورت قرص تخت مى باشد كه بازوهاى به صورت مارپيچ از آن خارج شده است.
منظومه شمسى ما در يكى از بازوهاى آن قرار دارد. طول كهكشان راه شيرى صد هزار سال نورى و ضخامت آن بيست هزار سال نورى است.و بيش از صدو بيست ميليارد ستاره به گرد مركز آن در حال چرخش هستند .
كهكشان راه شيرى در آسمان تنها نيست بلكه ميلياردها كهكشان در مجموعه هايى به گرد هم مى گردند. كهكشان ما هم در مجموعه ى 24 تايى به نام كهكشان هاى گروه محلى به گرد يكديگر مى گردند اما اين خوشه هاى كهكشانى يك اجتماع بزرگ كهكشانى را بوجود آوردند كه به آن ابر خوشه ى كهكشانى ميگويند.اين ابر كهكشانى در حال انبساط است.

آفرينش جهان در نـهج البلاغه

دقت و تأمل در سخنان حضرت على(ع) نشان ميدهد كه جهان دو انفجار گونه ى متفاوت را تجربه كرده است. انفجار نخست فضا و زمان و ماده را بوجود آورده است و انفجار دوم در ظرف فضا صورت گرفته و ماده را تحريك نموده است. سپس حباب ها بر خواسته و هفت آسمان را بوجود آورده اند. در پى چنين توضيحاتى خواننده ى محترم بايد بداند كه نويسنده در اين مجموعه تلاش نموده است كه با بهره گرفتن از منابع مختلف درك جديدى را از سخنان امام على(ع) در باره ى خلقت جهان كه در خطبه ى اول آمده است، ارائه دهد.

مقدمه
كمتر انديشمندى درجهان است كه حضرت على(ع) را نشناسد. سخن گفتن درباب امام على(ع) كارى بس مشكل است. اما هر كسى ميتواند به اندزه ى درك و فهم خود او را بستايد. اين شخصيت بزرگ تربيت شده ى مكتب اسلام است. سخنان او نيز برگرفته از منبع وحى است بنا براين شكى در درستى سخنان او نيست. معانى و مفاهيم قرآن در عمق جان او رسوخ داشته و تمام علوم دنيا و آخرت را مى دانسته است. براى همين خود گفته است اگر پرده ها از ديدگان كنار رود هيچ به علم من افزوده نگردد.
نهج البلاغه كتابى است كه سخنان ارزشمند آن حضرت در قالب خطبه ها، نامه ها و سخنان قصار توسط مرحوم سيد رضي، گرداورى شده است.در اين كتاب حضرت على (ع) در زمينه هاى مختلف، از جمله در قسمتى از خطبه اول، در باره چگونگى خلقت جهان سخن گفته است. البته در خطبه‏ نود و دويست و دو نيز اشاره كوتاه به جريان خلقت نموده است. اما خطبه اول مشروح تر بيان شده است.

روانشناسی خلقت انسان در نهج البلاغه

علّت تفاوت های میان مردم، اختلاف در خاک آنان است، زیرا آدمیان در آغاز، ترکیبی از خاک شور و شیرین، سخت و نرم بودند، پس آنان به میزان نزدیک بودن خاکشان با هم نزدیک، و به اندازه دوری آن از هم دور و متفاوتند.

مالک بن دحیه گوید در محضر امیرالمومنین علیه السلام بودیم که علت اختلاف مردم در کیفیت خلقت آنها مطرح شد.

اینکه چرا برخی کوتاه و برخی قد بلند هستند

چرا برخی کند ذهن و برخی دیگر تیزهوش اند

چرا برخی بدنها قوی و برخی ضعیف اند

و... امام علیه السلام در پاسخ به این سوالات فرمود: علّت تفاوت های میان مردم، اختلاف در خاک آنان است، زیرا آدمیان در آغاز، ترکیبی از خاک شور و شیرین، سخت و نرم بودند، پس آنان به میزان نزدیک بودن خاکشان با هم نزدیک، و به اندازه دوری آن از هم دور و متفاوتند.

(به نظر می رسد هرفرد در هر منطقه ای به دنیا بیاید ویژگی های خاک و آب آن منطقه در خلقت او و ویژگی های او تاثیر گذار است و انسان هایی که در یک منطقه جغرافیایی زندگی می کنند ویژگی هایی مشابه دارند)

یکی زیبا روی ولی کم خرد، و دیگری بلند قامت ولی کم همّت، یکی زشت روی ولی نیکوکار، دیگری کوتاه قامت ولی خوش فکر، یکی پاک سرشت ولی بد اخلاق، دیگری خوش قلب ولی آشفته عقل، و آن دیگری سخنوری دل آگاه است.

إِنَّمَا فَرَّقَ بَینَهُمْ مَبَادِئُ طِینِهِمْ وَ ذَلِک أَنَّهُمْ کانُوا فِلْقَةً مِنْ سَبَخِ أَرْضٍ وَ عَذْبِهَا وَ حَزْنِ تُرْبَةٍ وَ سَهْلِهَا فَهُمْ عَلَی حَسَبِ قُرْبِ أَرْضِهِمْ یتَقَارَبُونَ وَ عَلَی قَدْرِ اخْتِلَافِهَا یتَفَاوَتُونَ فَتَامُّ الرُّوَاءِ نَاقِصُ الْعَقْلِ وَ مَادُّ الْقَامَةِ قَصِیرُ الْهِمَّةِ وَ زَاکی الْعَمَلِ قَبِیحُ الْمَنْظَرِ وَ قَرِیبُ الْقَعْرِ بَعِیدُ السَّبْرِ وَ مَعْرُوفُ الضَّرِیبَةِ مُنْکرُ الْجَلِیبَةِ وَ تَائِهُ الْقَلْبِ مُتَفَرِّقُ اللُّبِّ وَ طَلِیقُ اللِّسَانِ حَدِیدُ الْجَنَانِ

نهج البلاغه خطبه234

منبع : پایگاه حوزه