من کیستم؟ از کجا آمدهام؟ آیا خود به خود آمدهام و خود به خود میروم؟
یا دیگری مرا آورده است و او نیز مرا میبرد؟ آیندهام چیست و به کجا میروم؟ ...؟ آیا با مرگ زندگی من پایان مییابد؟ یا بعد از مردن هم زندگی من همچنان ادامه خواهد داشت؟ ...؟ آیا این جهان عظیم خود به خود و اتفاقی به وجود آمده یا آفریدگاری دارد؟ و آیا ...؟
این قبیل سؤالها برای هر انسان خردمندی- به ویژه هنگام نوجوانی و بلوغ- مطرح میشود و میکوشد که پاسخ درستی برای آنها بیابد و نفس کنجکاو خویش را قانع کند.
مؤمنان و کافران، برای سؤالهای فوق، جوابهایی دارند که در اینجا میآوریم:
جهان از دیدگاه مؤمنان
انسان مؤمن، جهان را مجموعهای پیوسته و منظم و همآهنگ میداند که خود به خود به وجود نیامده است، بلکه آفریدگاری دانا و توانا و حکیم آن را
آفریده و اداره میکند. جهان با یک سلسله قوانین دقیق و نظامی استوار، که از مشیت و اراده خدای بزرگ سرچشمه میگیرند، نگهداری و اداره میشود و اگر افاضات و الطاف الهی نباشد، لحظهای باقی نمیماند، مؤمن عقیده دارد که جهان یک واحد منظم و هدفداری است که با خواست حکیمانه الهی به وجود آمده است و هر چیزی به جای خویش نیکوست و این نظام دقیق و همآهنگ به سوی یک هدف عالی در حرکت است.
در بینش انسان مؤمن، موجودات جهان در وجود و بقای خویش نیازمند آفریدگار جهاناند: اگر لطف خدا نبود، موجودی آفریده نمیشد و اگر احسان او نباشد موجودی باقی نمیماند. بر این اساس، مؤمن هر یک از موجودات را آیه و نشانهای از لطف و قدرت و عظمت پروردگار جهان میداند.
سرانجام زندگی
مؤمن، مرگ را نیستی و بطلان و پایان زندگی نمیداند، بلکه مرگ را انتقال به سرای جاویدان آخرت و سرآغاز زندگی جدید میداند. انسان مؤمن بر این عقیده است که زندگی در این جهان پوچ و بیهدف نیست بلکه دوران آمادگی و پرورش نفس و زمان تحصیلِ زاد و توشه برای آخرت است، انسان مؤمن بر این عقیده است که افراد نیکوکار با افراد بدکار یکسان نیستند و هر دو دسته جزای اعمالشان را حتماً خواهند دید: خدا به افراد نیکوکار در جهان آخرت، پاداش اعمال نیکشان را خواهد داد و نیکوکاران در آن سرای زیبا و جاویدان در کمال خوشی و آسایش زندگی خواهند کرد. افراد بدکردار نیز به کیفر اعمال بدشان خواهند رسید و در آن جهان، زندگیِ سخت و دشواری خواهند داشت.
مؤمن، سعادت آینده خویش را در گرو اعمال و کردار و گفتار و اخلاق نیک میداند و همواره در تلاش است که اسباب سعادت اخروی خود را فراهم سازد و از زشتیها و بدیها دوری جوید.