بزرگ طلایه‌دار عزّت و شرافت

مـیـل به عزت و انزجار از ذلّت از امور فطرى است كه خداوند بر اساس حكمت بالغه خود در نـهـاد افـراد بـشـر بـه ودیعت نهاده است تا انسان از كارهاى ذلّت آور دورى جوید و از فرومایگى بپرهیزد. عـزّت حالتى است كه نمى گذارد انسان شكست بخورد و مغلوب واقع شود و ذلّت مخالف آن اسـت، یـعـنـى نـبـود حـالت شرافت و عزت در آدمى، به طورى كه انسان به سادگى پذیراى شكست شده، مغلوب دیگران مى شود.(1) خـلقـت خـدایى ما و تربیت مكتبى ما به گونه اى است كه ذلّت زدایـى و تـنفّر از ذلّت پذیرى در فرهنگ شیعه به صورت شعار حیاتى و همگانى درآمـده است و شیعیان با الهام از این اصل تربیتى، همواره عزّتمدارانه زندگى مى كنند.

یک اصل تربیتی متعالی

اساسا هر مكتب تربیتی برای تربیت انسان‌ها، اصول و راه و رسمی را پیشنهاد می‌ نماید و در مكتب سالار شهیدان، حضرت حسین بن علی علیهماالسلام، اساس تربیت انسان‌ها «عزت ‌مداری» و زندگی همراه با عزت و شرافت انسانی است. انسانی ‌كه در این مكتب پرورش می ‌یابد، فلسفه مرگ و زندگی را به خوبی دریافته و در هر شرایطی بر حفظ عزت پافشاری نموده و هرگز حاضر نمی ‌شود حیات با ذلت و خواری را بر مرگ با عزت و شرافت ترجیح دهد.

استاد شهید مطهری می‌گوید: «هیچ یك از ائمه درباره سلامت نفس به اندازه حسین بن علی علیهماالسلام سخن نگفته است»(2) زیرا امام حسین علیه السلام مظهر عزت است، مرگ شرافت‌ مندانه را بر زندگی ذلت بار ترجیح داد و فریاد برآورد: «هیهات منا الذلة». او در مقابل‌ خواست یزید ایستادگی كرد و نهضت بزرگی را به انجام رساند؛ گر چه مرگ سرخ را به جان خرید.

شهید مطهری وقتی از شعارهای امام حسین علیه السلام در روز عاشورا بحث می‌ كند می ‌گوید:

«یكی از اشعاری كه اباعبدالله علیه السلام در روز عاشورا می‌خواند و آن را شعار خویش قرار داده بود این شعر بود: «الموت اولی من ركوب العار و العار اولی من دخول النار ؛ مرگ در نزد من از ننگ، ذلت و پستی، بهتر، عزیزتر و محبوب‌تر است». اسم این اشعار را باید شعار آزادی و عزت و شعار شرافت گذاشت، یعنی برای یك مسلمان واقعی مرگ همیشه سزاوارتر است از زیر بار ننگ رفتن»(3):

مرا عار آید از این زندگی كه سالار باشم كنم بندگی