تبادل لینک هوشمند 
آمار
وب سایت:
آیا غیر معصومین (ع) نیز می توانند قرآن را تفسیر نمایند؟
حدیثی در اصول کافی وجود دارد که می گوید: دانش صحیح تفسیر تنها در دست امامان است؛ این در ذهن من سؤالی را ایجاد کرده است و آن اینکه:آیا غیر معصومین (ع) نیز می توانند قرآن را تفسیر نمایند؟
پاسخ
قبل از پاسخ به سؤال فوق متذکر می گردیم که منظور از “تفسیر“ ، بیان معانی و مقاصد آیات کریمه است که با استمداد از تدبر و استنطاق معنی آیه ای از مجموع آیات مربوطه و استفاده از روایات معتبر در صورت امکان، تحقق می پذیرد، بنابراین در اینجا نظری به بطون قرآن که جز از راه تأویل بدان راهی نیست، نداریم.
با مراجعه به آیات صریح قرآن:
"أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلی قُلُوبٍ أَقْفالُها [1] "
" وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیانًا لِکُلِّ شَیْءٍ [2] "
"کِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَیْکَ مُبارَکٌ لِیَدَّبَّرُوا آیاتِهِ وَ لِیَتَذَکَّرَ أُولُوا اْلأَلْبابِ [3] "
"أَ فَلَمْ یَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جاءَهُمْ ما لَمْ یَأْتِ آباءَهُمُ اْلأَوَّلینَ [4] "
و آیات بسیار دیگرو با مراجعه به روایات بسیاری که از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و ائمه معصومین علیهم السلام رسیده و به مردم توصیه و تأکید نموده که در مشکلات و فتن، بقرآن مجید مراجعه نمایند. (به اول تفسیر عیاشی و صافی و برهان مراجعه شود)
و همچنین روایات متواتر دیگری که از پیامبر(ص) و معصومین(ع) وارد شده مبنی بر اینکه احادیثی که از ما نقل می شود باید به قرآن عرضه شوند، که اگر موافق قرآن باشد به آن اخذ و عمل شود و اگر مخالف قرآن باشد، باید رد شود. [5]
این نکته را می فهمیم که همه مسلمانان به تدبر و فهم قرآن فرا خوانده شده اند و این یعنی جواز تفسیر برای کسانی که واجد شرایط باشند.
قابل توجه است که بر اساس عقیده شیعه چنانچه در روایات رسول (ص) و … آمده است، مفسرین واقعی قرآن خود پیامبر اکرم و جانشینان بر حق او (یعنی ائمه اطهار) می باشند و بهمین جهت است که ما در تفسیر قرآن به کلمات معصومین نیازمند هستیم و لذا کار تفسیر علاوه بر شروطی که دارد، روشهایی نیز دارد، که روش صحیح و منحصر به فرد آن روشی است که پیامبر اکرم(ص) و ائمه اهل بیت(ع) در تعلیمات خود به آن اشاره فرموده اند، لذا مفسر وظیفه دارد پیش از تفسیر به احادیث نبوی و روایات اهل بیت(ع) مراجعه کرده و در آنها تأمل نماید تا به روش ایشان در بر داشت معانی قرآن آگاه شده و طبق آن روش به تفسیر قرآن بپردازد.
پس آن دسته احادیثی که می فرمایند: “دانش صحیح تفسیر تنها در دست ائمه علیهم السلام است”. منظورشان علم به همه مفاهیم قرآن و همچنین علم به حقائق باطنی قرآن است و حتی همین دانش اختصاصی را دیگران به دو صورت می توانند از معصومین علیهم السلام دریافت دارند:
با تصریح مستقیم ائمه علیهم السلام
با تعلیم روش صحیح بیرون کشیدن این معارف از قرآن کریم که در خلال تعالیم عالیه معصومین وارد شده است.
و مفسر واقعی قرآن می تواند با توسل به یکی از این دو طریق، در راه درک و تحقیق مفاهیم و حقائق قرآنی تلاش کند.
[1] سوره محمد، آیه 24.
[2] سوره نحل، آیه 89.
[3] سوره فاطر، آیه 29.
[4] سوره مومنون، آیه 68.
[5] بحار الانوار – ج 1 – باب اختلاف اخباری.
