فیلم و متن/ فضائل امام علی علیه السلام - آیت الله بهجت (ره)

خلیل[خلیل بن احمد فراهیدی، (١٠٠-١٧۵ ق) از علمای ادبیات عرب و بنیان گذار علم عروض.]، یک شخص عجیب و غریبی بوده است. در [بین] سنی و شیعه، مثل این ادیب پیدا نشده است، هیچ. [از او سؤال کردند:] مَا الدَليلُ عَلي أنّ عَليًّا إمامُ الكُل فِي الكُل؟ قَال: إفتِقارُ الكُل إليهِ فِي الكُل، وَ غِناهُ عَن الكُل فِي الكُل[سفینةالبحار، قم، اسوه، ١۴١۴ق، ج٢، ص٧٢١][۱]. می گوید: علی بن ابی طالب، دوستانش فضائلش را از [روی] ترس مخفی کردند، و دشمنانش [فضائلش را] از [روی] حسد مخفی می کردند. مع ذلک (بااین وجود) فضائلش، شرق و غرب [عالَم] را پر کرده است[سفینةالبحار، قم، اسوه، ١۴١۴ق، ج٢، ص٧٢١][۲].[*م۱]

*****

شاید روایتی هم [از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده] باشد به این [عبارت] که: «أَعْلَمُ بِطُرُقِ السَّماءِ مِنْ طُرُقِ الْأرضِ»[نهج البلاغه، صبحی صالح، قم، هجرت، ١۴١۴ق، ص٢٨٠][۳] و «لَو كُشِفَ الْغِطاء لَمْ أزْدَدْ يَقينًا»[عیون الحکم والمواعظ، قم، دارالحدیث، ١٣٧۶ش، ص۴١۵][۴]. اینها چیست؟! اینها شوخی است؟! تعارفات است؟![*م۲] 

*****

[راوی] می گوید که: فضّه دید اینها (امیرالمؤمنین و حضرت زهرا و فرزندانشان (علیهم السلام) کمی در سختی و قناعت هستند، کاری کرد و [با کیمیاگری] یک جامی از طلا را نزد حضرت امیر علیه السلام آورد. حضرت امیر علیه السلام فرمود: اگر فلان جزئش را [به این] ضمیمه می کردید، بهتر از این می شد! [فضه پرسید:] یا امیرالمؤمنین، شما هم کیمیا را می دانید؟ پس چرا این قدر به خودتان سختی می دهید؟ [حضرت فرمود:] بله، ما همه چیز را می دانیم؛ اما تا مأذون نباشیم، هر کاری را نمی کنیم.[بحارالانوار، بیروت، دار احیاءالتراث، ١۴٠٣ق، ج۴١، ص٢٧۴][۵][*م۳]

------------------------------
پی نوشت:
[۱]. «و قيل له أيضا: ما الدليل على انّ عليّا عليه السّلام إمام الكلّ في الكلّ؟ قال: احتياج الكلّ إليه و استغناؤه عن الكل‏.». روضات الجنات، قم، اسماعیلیان، ١٣٩٠ق، ج٣، ص٣٠٠: «و سئل أيضا ما هو الدّليل على انّ عليّا إمام الكلّ فى الكلّ؟ فقال: احتياج الكلّ اليه و غناه عن الكلّ.».
[۲]. «قيل له: ما تقول في عليّ بن أبي طالب عليه السّلام؟ فقال: ما أقول في حق امرى‏ء كتمت مناقبه أولياؤه خوفا و أعداؤه حسدا ثمّ ظهر من بين الكتمانين ما ملأ الخافقين‏.». روضات الجنات، قم، اسماعیلیان، ١٣٩٠ق، ج٣، ص٣٠٠: «و نقل عنه أيضا انّه سئل عن فضيلة علىّ بن أبى طالب عليه السّلام فقال ما أقول فى حقّ من أخفى الأحبّاء فضائله من خوف الأعداء، و سعى أعدائه فى إخفائها من الحسد و البغضاء و ظهر من فضائله مع ذلك كلّه ما ملأ المشرق و المغرب.».
[۳]. «أَيُّهَا النَّاسُ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي فَلَأَنَا بِطُرُقِ السَّمَاءِ أَعْلَمُ مِنِّي بِطُرُقِ الْأَرْضِ»؛ (اى مردم، پیش ازآنکه مرا نیابید، از من بپرسید؛ که من به راه هاى آسمان، داناتر از راه هاى زمینم).
[۴]. «لَوْ كُشِفَ الْغِطَاءُ مَا ازْدَدْتُ يَقِيناً»؛ (اگر پرده های حجاب از جلوی چشمانم کنار روند، چیزی بر یقینم نسبت به پروردگار نمی افزاید).
[۵]. «لَمَّا جَاءَتْ فِضَّةُ إِلَى بَيْتِ الزَّهْرَاءِ ع- لَمْ تَجِدْ هُنَاكَ إِلَّا السَّيْفَ وَ الدِّرْعَ وَ الرَّحَى وَ كَانَتْ بِنْتُ مَلِكِ الْهِنْدِ وَ كَانَتْ عِنْدَهَا ذَخِيرَةٌ مِنَ الْإِكْسِيرِ فَأَخَذَتْ قِطْعَةً مِنَ النُّحَاسِ وَ أَلَانَتْهَا وَ جَعَلَتْهَا عَلَى هَيْئَةِ سَبِيكَةٍ وَ أَلْقَتْ عَلَيْهَا الدَّوَاءَ وَ صَنَعَتْهَا ذَهَباً فَلَمَّا جَاءَ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَضَعَتْهَا بَيْنَ يَدَيْهِ فَلَمَّا رَآهَا قَالَ أَحْسَنْتِ يَا فِضَّةُ لَكِنْ لَوْ أَذَبْتِ الْجَسَدَ لَكَانَ الصَّبْغُ أَعْلَى وَ الْقِيمَةُ أَغْلَى فَقَالَتْ يَا سَيِّدِي تَعْرِفُ هَذَا الْعِلْمَ قَالَ نَعَمْ وَ هَذَا الطِّفْلُ يَعْرِفُهُ وَ أَشَارَ إِلَى الْحُسَيْنِ ع فَجَاءَ وَ قَالَ كَمَا قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع فَقَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع نَحْنُ نَعْرِفُ أَعْظَمَ مِنْ هَذَا ثُمَّ أَوْمَأَ بِيَدِهِ فَإِذَا عُنُقٌ مِنْ ذَهَبٍ وَ كُنُوزِ الْأَرْضِ سَائِرَةٌ ثُمَّ قَالَ ضَعِيهَا مَعَ أَخَوَاتِهَا فَوَضَعَتْهَا فَسَارَتْ»
------------------------------
منابع:
[*م۱]. درس خارج فقه، کتاب حج، ١٧ خرداد ١٣٨۴.
[*م۲]. درس خارج فقه، کتاب صلات، ٢٢ اسفند ١٣٧۵.
[*م۳]. درس خارج فقه، کتاب حج، ١٩ فروردین ١٣٨۵.
------------------------------
به نقل از پایگاه اطلاع رسانی معظم له